Verbum

абыржаве́лы, ✂.

Пакрыты ржой, іржавы.

• Абыржавелае жалеза.

абыржаве́ць, ✂; зак.

Пакрыцца ржой.

• Металічны дах абыржавеў.

абысці́, ✂; зак.

1. Прайсці, акружаючы, агібаючы ці абмінаючы каго-, што-н.

   • А. возера.
   • А. фланг праціўніка.
   • А. таварыша па службе (перан. пакінуць без павышэння).
   • А. вострае пытанне (перан. наўмысна абмінуць).
   • А. закон (перан. не прыняць пад увагу).

2. Прайсці па ўсёй прасторы чаго-н.

   • А. ўсё поле.

3. Пабываць у многіх месцах, у многіх.

   • А. знаёмых.
   • А. ўсе кватэры.
   • Чутка абышла ўсю вёску (перан.).

4. Абагнаць, апярэдзіць (разм.).

   • А. саперніка ў спартыўных спаборніцтвах.

5. перан. каго (што). Ашукаць, перахітрыць (разм.).

   • А. начальства.

◊

• За вярсту абысці каго-што (разм.) — не мець жадання сустрэцца з кім-, чым-н., убачыць каго-, што-н.

|| незак. абыходзіць, ✂ і абходзіць, ✂.

|| наз. абыходжванне, ✂, абыход, ✂ і абход, ✂.

абысці́ся, ✂; зак.

1. Задаволіцца тым, што ёсць; здолець пажыць без каго-, чаго-н.

   • Без іх абыдземся.

2. Так ці інакш паставіцца да каго-, чаго-н.

   • А. па-людску з чалавекам.
   • Несправядліва абышліся з супрацоўнікам.

3. Запатрабаваць пэўных расходаў, якіх-н. затрат.

   • Паліто нядорага абышлося.
   • Паездка на мора абышлася ў капеечку (дорага).

4. Закончыцца добра, без непрыемнасцей; уладзіцца.

   • Усё абышлося добра.

|| незак. абыходзіцца, ✂ і абходзіцца, ✂.

|| наз. абыходжанне, ✂.

абыхо́д, ✂, м.

1. гл. абысці.

2. Тое, што і абыходак (у 1 і 3 знач.).

абыхо́дак, ✂, м.

1. Патрэбы штодзённага жыцця.

   • Мець грошы на а.

2. Неабходныя рэчы, абстаноўка (разм.).

   • Купіць а.

3. Карыстанне, ужытак.

   • Літаратура ўвайшла ў навуковы а.

◊

• На першы абыходак (разм.) — на першы час, на першую патрэбу.

абыхо́джанне, ✂, н.

1. Выяўленне сваіх адносін, манера паводзін у дачыненні да каго-н.

   • Просты ў абыходжанні.
   • Далікатнае а.

2. Уменне карыстацца чым-н.

   • Умелае а. з інструментам.

абыхо́дзіць, ✂; незак.

1. гл. абысці.

2. перан., каго-што і без дапаўнення.

   • Кранаць пачуцці, хваляваць, турбаваць.
   • Гэта яго не абыходзіла.

абыхо́длівы, ✂.

Ветлівы, далікатны ў абыходжанні.

• Абыходлівая і ласкавая медсястра.

|| наз. абыходлівасць, ✂.

абыя́кавы, ✂.

Які не выяўляе ніякай цікавасці да каго-, чаго-н., безуважны, раўнадушны да ўсяго.

• А. да людзей чалавек.
• Абыякавыя адносіны да працы.

|| наз. абыякавасць, ✂.