Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

абуджа́льны, .

Які абуджае да чаго-н.

  • А. заклік.

абудзі́цца, ; зак.

  1. Тое, што і прачнуцца.

    • А. на досвітку.
    • А. ад крыку.
  2. перан. Ажывіцца, напоўніцца шумам, гоманам.

    • Вуліца абудзілася ад начной цішыні.
    • Прырода абудзілася да новага жыцця.
  3. перан. Узнікнуць, выявіцца (пра пачуцці, уласцівасці, якасці).

    • Абудзілася пачуццё адказнасці за справу.

|| незак. абуджацца, .

абудзі́ць, ; зак.

  1. Перапыніць чый-н. сон, прымусіць ачнуцца, разбудзіць.

    • Шум вуліцы абудзіў жанчыну.
  2. перан. Парушыць спакой, вярнуць да жыцця, дзейнасці.

    • Гоман абудзіў вуліцу.
  3. перан. Выклікаць якія-н. пачуцці, уласцівасці, якасці.

    • А. фантазію дзяцей.

|| незак. абуджаць, .

|| наз. абуджэнне, .

абу́за, , ж.

  1. Турботны абавязак, лішні клопат.

    • Узваліць абузу на чалавека.
  2. Той (тое), хто (што) абцяжарвае каго-, што-н.

    • Лішнія рэчы — а. ў дарозе.

абумо́віць, ; зак.

  1. Абмежаваць што-н. пэўнымі ўмовамі; агаварыць.

    • А. свой удзел у рабоце.
  2. Выклікаць што-н., з’явіцца прычынай чаго-н.

    • Старанная праца абумовіла поспех.

|| незак. абумоўліваць, .

абура́льны, .

Які выклікае гнеў, абурэнне.

  • А. ўчынак.

|| наз. абуральнасць, .

абу́рыцца1, ; зак.

Стаць абураным; разгневацца.

  • А. дрэнным учынкам.
  • А. на таварыша.

|| незак. абурацца, .

абуры́цца2, ; зак. (разм.).

Абрушыцца, абваліцца.

  • Старэнькая хата абурылася.

|| незак. абурвацца, .

абу́рыць1, ; зак.

Выклікаць незадавальненне, гнеў; давесці да абурэння.

  • Яго ўчынак абурыў усіх.

|| незак. абураць, .

|| наз. абурэнне, .

абуры́ць2, ; зак. (разм.).

Абваліць, абрушыць.

  • А. сцены склепа.

|| незак. абурваць, .