Verbum

абы́​¹, злуч.

1. Далучае адмоўныя і мэтавыя даданыя сказы; ужыв. пераважна з часц. «толькі».

   • Усё будзе добра, абы толькі на зямлі быў мір.

2. Ужыв. з даданымі сказамі часу; адпавядае злучніку «толькі», «як толькі» (разм.).

   • Абы вольная хвіліна, то яе ўжо ў хаце няма.

абы́​², часц.

1. Надае значэнне непаўнацэннасці дзеянню, прадмету, паслабляе патрабаванні да дзеяння, прадмета.

   • Яму абы сказаць.

2. Ужыв. ў сказах, якія выражаюць пажаданне чаго-н.

   • Абы яны згадзіліся прыехаць.

абыва́цель, ✂, м.

1. Сталы жыхар якой-н. мясцовасці (уст.).

   • А. горада.
   • Сельскі а.

2. Чалавек, які жыве дробнымі асабістымі інтарэсамі.

   • Ператварыцца ў абывацеля.

|| ж. абывацелька, ✂.

|| прым. абывацельскі, ✂.

• А. настрой.

абыва́цельшчына, ✂, ж. (пагард.).

Вузкасць інтарэсаў, коснасць, адсутнасць грамадскага кругагляду.

• Трапіць у балота абывацельшчыны.

абыгра́ць, ✂; зак.

1. Перамагчы каго-н. у гульні.

   • А. у шахматы.

2. што. Наладзіць гучанне музычнага інструмента, пайграўшы на ім нейкі час (спец.).

   • А. скрыпку.

3. Выкарыстаць у сваіх мэтах для стварэння большага ўражання (разм.).

   • А. слова.

|| незак. абыгрываць, ✂.

абыдзёншчына, ✂, ж. (пагард.).

Усё звычайнае, шэрае, коснае, пазбаўленае грамадскіх інтарэсаў.

• Надакучыла а.

абылга́ць, ✂; зак.

Узвесці паклёп, абгаварыць каго-н.

• А. сумленнага чалавека.

абымшы́ць, ✂; зак.

Перакласці мохам бярвенне ў зрубе; пазатыкаць мохам шчыліны ў сценах.

• А. хату.

абымшэ́лы, ✂.

Які аброс, пакрыўся мохам.

• Абымшэлая страха.

абымшэ́ць, ✂; зак.

Абрасці мохам.

• Страха хаты абымшэла.