Verbum

адбі́цца, ✂; зак.

1. Тое, што і адламацца.

   • Ручка кубка адбілася.

2. Даць адпор, абараніцца.

   • А. ад ворага.

3. Адстаць ад тых, з кім быў разам (разм.).

   • А. ў дарозе ад кампаніі.

4. Парваць сувязь з кім-, чым-н., перастаць рабіць што-н., займацца чым-н. (разм.).

   • А. ад дому.
   • А. ад вучобы.
   • А. ад рук (перастаць слухацца, падпарадкоўвацца).

5. Сустрэўшы на шляху перашкоду, змяніць свой напрамак на другі, адваротны (пра гукі, прамяні і пад.).

   • Крык адбіўся рэхам у гарах.

6. Адлюстравацца на гладкай паверхні.

   • Дрэва адбілася ценем у вадзе.

7. перан. Адлюстравацца ў вобразах, паняццях.

   • У лірыцы адбілася жыццё людзей.

8. Атрымаць вонкавае праяўленне, выявіцца (пра пачуцці, стан і пад.).

   • Трывога адбілася на твары жанчыны.

9. Выклікаць сабой якое-н. пачуццё; адазвацца.

   • Родныя далягляды навек адаб’юцца ў душы.

10. на кім-чым. Зрабіць уздзеянне, уплыў на каго-, што-н.

    • Цяжкая праца адбілася на здароўі.

11. Пакінуць адбітак.

    • На пяску адбіліся сляды ног.

|| незак. адбівацца, ✂.

адбі́ць, ✂; зак.

1. Аддзяліць, адламаць ударам.

   • А. ручку кубка.
   • А. дошку.

2. Адкінуць сустрэчным ударам.

   • А. мяч рукою.
   • А. атаку.

3. перан. Адказваючы на абвінавачанні, прыдзіркі і пад., абвергнуць іх.

   • А. нападкі крытыканаў.

4. Вярнуць сабе сілаю, з боем.

   • А. горад.

5. Прыцягнуць, прывабіць да сябе, аддаліўшы ад другога (разм.).

   • А. чужога мужа.
   • А. пакупнікоў.

6. перан. Прымусіць баяцца што-н. рабіць; знішчаць, адабраць (памяць, жаданне і пад.) (разм.).

   • А. ахвоту спрачацца.
   • Гора адбіла памяць.

7. што. Адлюстраваць чый-н. вобраз (пра гладкую паверхню).

   • Люстра адбіла малады яшчэ твар жанчыны.

8. Адлюстраваць, паказаць у вобразах.

   • А. жыццё ў мастацтве.

9. Абазначыць ударамі, звонам і пад.

   • А. такт рукой.
   • Гадзіннік адбіў дванаццаць.
   • А. тэлеграму (паслаць; разм.).

10. Ударам пашкодзіць што-н., зрабіць балючым.

    • А. печань.
    • А. глузды.
    • А. далоні.

11. Навастрыць, выраўнаваць лязо касы і пад., б’ючы малатком.

    • А. касу.

12. Ударамі размякчыць.

    • А. мяса.

13. Памераўшы, выдзеліць участак чаго-н. і аддзяліць, перагарадзіўшы.

    • А. участак пашы.

|| незак. адбіваць, ✂.

|| наз. адбіванне, ✂ і адбіццё, ✂.

|| наз. адбіўка, ✂, адбой, ✂ і адбойка, ✂.

• Адбіўка касы.
• Адбой мяча рукой.
• Адбойка вугалю ў забоі.

адблі́скваць, ✂; незак. (разм.).

Даваць водбліск; адсвечваць.

• Маланкі адблісквалі далёкім святлом.

адбо́й, ✂, м.

1. гл. адбіць.

2. Сігнал (першапачаткова барабанны), які апавяшчае аб заканчэнні чаго-н.

   • Біць (даць) адбой (таксама перан. адмаўляцца ад свайго рашэння, думкі).
   • А. паветранай трывогі.

◊

• Адбою няма (не будзе) ад каго-чаго (разм.) — вельмі многа каго-, чаго-н.

адбо́йны, ✂.

Які служыць для адбівання чаго-н.

• А. малаток.

адбо́йшчык, ✂, м.

Горнарабочы, які пры дапамозе адбойнага малатка аддзяляе кавалкі карысных выкапняў ад масіву.

адбо́р, ✂, м.

1. гл. адабраць ​¹.

2. Вылучэнне каго-, чаго-н. з якога-н. асяроддзя.

   • Натуральны а. (выжыванне найбольш прыстасаваных, моцных арганізмаў; спец.).

адбо́рачны, ✂.

Які служыць для адбору каго-, чаго-н.

• Адборачная камісія.
• Адборачныя спаборніцтвы (спартыўныя спаборніцтвы для адбору мацнейшых спартсменаў).

адбо́рны, ✂.

1. Адабраны, лепшы па якасці.

   • Адборная бульба.

2. Вельмі грубы, непрыстойны.

   • За сцяной чулася адборная лаянка.

адбрадзі́ць, ✂; зак. (разм.).

Правесці мяжу на сенакосе, адмежаваць.

|| незак. адброджваць, ✂.