Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

адрабі́ць, ; зак.

  1. Разлічыцца за даўгі сваёй працай.

    • Я адраблю вам на касьбе.
  2. Скончыць, перастаць рабіць, працаваць.

    • Дзед сваё ўжо адрабіў.
  3. Папрацаваць, парабіць нейкі час.

    • Адрабіў два гады.
  4. чаго-што. Зрабіць так, каб вярнуць што-н. да ранейшага стану.

    • Таго, што зробіш, часам назад не адробіш.

|| незак. адрабляць, і адробліваць, .

|| прым. адработачны, .

адрабо́ткі, .

Раней: праца селяніна са сваімі прыладамі, канём на багацея за карыстанне зямлёй, за пазыку і пад.

  • Уся вёска хадзіла да пана на а.

|| прым. адработачны, .

  • Адработачная рэнта.

адраджэ́нне, , н.

Аднаўленне, уздым пасля перыяду заняпаду, разбурэння, з’яўленне зноў.

  • А. прамысловасці.
  • Эпоха Адраджэння (эпоха росквіту навук і мастацтваў у Еўропе пасля сярэдневякоўя).

адрадзі́цца, ; зак.

Аднавіцца, стаць ізноў дзейным, жывым; аджыць.

  • Адрадзілася народная гаспадарка.
  • А. да жыцця (перан.).

|| незак. адраджацца, .

адрадзі́ць, ; зак.

Выклікаць адраджэнне каго-, чаго-н., аднавіць пасля перыяду разбурэння, заняпаду.

  • А. горад.
  • А. традыцыі.

|| незак. адраджаць, .

адразны́, .

  1. Такі, які трэба і можна адрэзаць.

    • А. талон.
  2. Не суцэльны, з прышытай часткай.

    • Сукенка з адразным станікам.
  3. Прызначаны для адразання.

    • А. станок.

адра́зу, прысл.

  1. Зараз ж., у той самы момант.

    • Набегаўшыся, сынок а. засынае.
  2. Адначасова.

    • Людзі выйшлі а. з усіх хат.
  3. Непасрэдна за чым-н.

    • А. за хатай малады сад.
  4. За адзін раз, з першага разу.

    • Як усё зрабіць а. ?
  5. З самага пачатку.

    • Чалавек а. спадабаўся.

адраі́цца, ; зак. (спец.).

Утварыць новы рой, аддзяліўшыся ад старога (пра пчол).

  • Пчолы адраіліся.

адра́іць1, ; зак.

Адгаварыць ад чаго-н., параіць, пераканаць не рабіць чаго-н.

  • Дзецям адраілі так позна ісці ў лес.

адраі́ць2, ; зак. (спец.).

Аддзяліць частку пчол для ўтварэння новага рою.