Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

адтава́ць гл. адтаць.

адта́йваць гл. адтаяць.

адта́лы, -ая, -ае.

Які адтаў пад уздзеяннем цяпла.

Адталая зямля.

адтанцава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. што. Станцаваць.

А. польку.

2. Перастаць, скончыць танцаваць.

адтапі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -то́піцца; зак.

Згарнуцца, аддзяліўшыся ад сыроваткі, ператварыцца ў тварог.

Малако адтапілася.

|| незак. адто́плівацца, -аецца і адтапля́цца, -я́ецца.

адтапі́ць, -таплю́, -то́піш, -то́піць; -то́плены; зак., што.

1. Падаграваючы, прымусіць аддзяліцца, стваро́жыцца.

А. кіслае малако.

2. Расплавіўшы, ператварыўшы ў вадкі стан, аддзяліць адно рэчыва ад другога.

А. усе прымесі з сала.

|| незак. адто́пліваць, -аю, -аеш, -ае і адтапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

адтапта́ць, -тапчу́, -то́пчаш, -то́пча; -тапчы́; -тапта́ны; зак., што (разм.).

1. Пашкодзіць што-н., наступаючы нагою.

А. нагу.

2. Натрудзіць, пашкодзіць доўгаю хадою.

А. ногі ў далёкай дарозе.

3. Прайсці вялікую адлегласць пехатой.

А. сотні вёрст.

|| незак. адто́птваць, -аю, -аеш, -ае.

адтапы́рыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -рыцца; зак. (разм.).

Вытыркнуцца, выпнуцца, высунуцца.

Адтапырыліся кішэні.

|| незак. адтапы́рвацца, -аецца.

адтапы́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што (разм.).

Адставіць, выпнуць, высунуць уперад.

А. крылцы.

|| незак. адтапы́рваць, -аю, -аеш, -ае.

адта́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -та́не; зак.

1. Пад дзеяннем цяпла вызваліцца ад лёду, снегу.

Зямля адтала.

2. перан. Памякчэць, падабрэць.

Сэрца адтала.

|| незак. адтава́ць, -тае́.