Verbum

ж гл. жа.

жа, (пасля галосных) ж.

1. злуч. супраціўны. Злучае сказы з адносінамі супрацьпастаўлення.

Мне гаворыць адно, сам жа робіць другое.

2. злуч. далучальны. Ужыв. для далучэння сказаў з паведамленнем дадатковага або тлумачальнага зместу.

Вядзі нас, ты ж ведаеш дарогу.

3. часц. узмацн. Ужыв. для ўзмацнення значэння папярэдняга слова або сэнсу таго, што выказваецца.

З кім жа ён застанецца?

4. часц. Ужыв. пасля займеннікаў і прыслоўяў, каб падкрэсліць падабенства, супадзенне, аднолькавасць.

Яны прыйшлі з аднаго і таго ж мястэчка.

Той жа.

Тады ж.

жа́ба, -ы, мн. -ы, жаб, ж.

1. Бясхвостая земнаводная жывёла з доўгімі заднімі канечнасцямі, бугрыстай, часта бародаўчатай слізкай скурай бурага, шэрага або зялёнага колеру, якая водзіцца ў вільготных мясцінах.

Травяная ж.

Ж. азёрная.

2. Тое, што і рапуха.

|| памянш. жа́бка, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

|| прым. жа́бін, -а.

Жабіна ікра.

○

Грудная жаба — бытавая назва стэнакардыі.

◊

Пнецца як жаба на купіну (разм., пагард.) — лезці куды-н. напралом з мэтай дамагчыся свайго.

жабі́ны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да жабы, уласцівы ёй.

Не сціхаў ж. канцэрт.

жа́бнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Пасудзіна для ўтрымання паддоследных жаб у лабараторыях.

жабо́, нескл., н.

Аздоба з карунак або лёгкай тканіны ў выглядзе брыжоў (гафрыроўкі) на грудзях або каля каўняра ў жаночай блузцы, сукенцы ці мужчынскай сарочцы.

жабрава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; незак.

1. Прасіць міласціну.

2. Пазычаць што-н., не маючы свайго (разм.).

Трэба ісці ж. плуга ў суседзяў.

Не ўмеў шанаваць — ідзі ж. (прыказка).

|| зак. вы́жабраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны.

|| наз. жабрава́нне, -я, н.

жабра́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Вельмі бедны, той, хто жыве з міласціны; старац.

|| ж. жабра́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак.

жабра́цкі, -ая, -ае.

1. Такі, як у жабрака, які ўласцівы, належыць яму.

Жабрацкая торба.

Жабрацкае жыццё.

2. перан. Вельмі бедны, мізэрны.

Ж. надзел.

жабра́цтва, -а, н.

1. Збіранне міласціны як сродак існавання; жабрацкае становішча.

Давесці да ж.

2. зб. Жабракі.