Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

чаба́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Пастух авечых статкаў.

Чабаны пагналі атары авечак.

|| прым. чаба́нскі, -ая, -ае.

чаба́ніць, -ню, -ніш, -ніць; незак.

Быць чабаном.

чабо́р, -бару́, мн. -бары́, -баро́ў, м.

Травяністая духмяная расліна сямейства ясноткавых з дробнымі пахучымі кветкамі ружова-ліловага ці белага колеру.

|| памянш. чабаро́к, -рку́, м.

|| прым. чабаро́вы, -ая, -ае.

чабурэ́к, -а, мн. -і, -аў, м.

Страва народаў Усходу ў выглядзе плоскага піражка з тонкага раскачанага прэснага цеста, начыненага баранінай з вострымі прыправамі.

|| прым. чабурэ́чны, -ая, -ае.

чабурэ́чная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж.

Закусачная, дзе падаюць чабурэкі і іншыя ўсходнія стравы.

чавы́ча, -ы і чавыча́, -ы́, ж.

Прамысловая рыба сямейства ласасёвых.

|| прым. чавычо́вы, -ая, -ае.

ча́га, -і, ДМ ча́зе, ж.

Чорны грыб у выглядзе нарасці на ствале бярозы.

|| прым. ча́гавы, -ая, -ае.

чад, -у, М -дзе, м.

1. Удушлівы атрутны газ, які ўтвараецца пры няпоўным згаранні вугалю з прычыны недастатковага прытоку паветра.

Ад чаду балела галава.

2. Едкі, удушлівы дым, утвораны пры гарэнні (звычайна тлушчу).

3. перан. Стан самазабыцця, нястрымнага праяўлення якіх-н. пачуццяў.

|| прым. ча́дны, -ая, -ае.

ча́дзець, -ею, -ееш, -ее; незак.

Атручвацца чадам (у 1 знач.).

|| зак. уча́дзець, -ею, -ееш, -ее.

чадзі́ць, -джу́, -дзі́ш, -дзі́ць; -дзім, -дзіце́, -дзя́ць; незак.

1. Утвараць чад, куродымець, курэць.

Лямпа чадзіць.

Печ чадзіць.

2. Напускаць чаду, дыму.

Не чадзі ты папяросай.

|| зак. начадзі́ць, -чаджу́, -ча́дзіш, -ча́дзіць.