Verbum

алавя́ны гл. волава.

ала́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.

Невялікі тоўсты мучны або бульбяны блін, спечаны на патэльні, звычайна з адной лыжкі цеста.

Пышныя аладкі.

|| памянш. ала́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

|| прым. ала́дачны, -ая, -ае.

алапа́т, -а, М -па́це, мн. -ы, -аў, м.

Урач, які лечыць метадамі алапатыі.

алапа́тыя, -і, ж.

Звычайная сістэма лячэння, названая так у супрацьлегласць гамеапатыі.

|| прым. алапаты́чны, -ая, -ае.

ала́х, -а, м.

Бог у мусульман.

◊

Алах яго ведае (разм., часта жарт.) — невядома, не ведаю.

алба́нцы, -аў, адз. -нец, -нца, м.

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Албаніі.

|| ж. алба́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

|| прым. алба́нскі, -ая, -ае.

алгары́тм, -у, м. (спец.).

Сукупнасць паслядоўных дзеянняў, правіл для рашэння пэўнай задачы.

А. здабывання кораня.

|| прым. алгарытмі́чны, -ая, -ае.

а́лгебра, -ы, ж.

Раздзел матэматыкі, які вывучае агульныя законы дзеянняў над велічынямі незалежна ад іх лікавага значэння.

|| прым. алгебраі́чны, -ая, -ае.

але́¹, злуч.

I. супраціўны.

1. Злучае процілеглыя члены сказа і сказы; адпавядае па знач. словам «а», «аднак», «наадварот».

Хлопец гаварыў па-беларуску, але з моцным польскім акцэнтам.

2. Злучае члены сказа і сказы з узаемным выключэннем.

Ты ведаеш, але казаць не хочаш!

3. Злучае сказы, у адным з якіх выказваецца неадпаведнасць таму, аб чым гаворыцца ў другім сказе.

Быў ён там ці не быў, напэўна ніхто не ведаў, але ж людзі называлі яго імя.

II. далучальны.

1. Далучае сказы і члены сказа, якія развіваюць, дапаўняюць або паясняюць выказаную ў папярэднім сказе ці словазлучэнні думку.

Кожны выбірае свой шлях да шчасця, але толькі яно не заўсёды даецца лёгка і проста.

2. Далучае члены сказа і сказы, звязаныя паміж сабой часавай паслядоўнасцю.

Яна зачыніла дзверы, але праз хвіліну хтосьці пачаў стукаць у іх.

3. Ужыв. ў пачатку самастойных сказаў пры рэзкім пераходзе да новай думкі і адпавядае злучніку «ды».

Нават і ён маўчаў...

Але што я кажу, — ён, напэўна, лепш за ўсіх разумеў нас.

4. у знач. наз., нескл., н. Пярэчанне, перашкода (разм.).

Ніякіх але!

але́², часц.

1. сцвярдж. Ужыв. пры сцвярджэнні або згодзе з чым-н.

Усё тут? — Але.

2. узмацн. Ужыв. пры здзіўленні, захапленні, абурэнні і пад.

Але ж і мароз!