Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

адубе́лы, -ая, -ае (разм.).

1. Які адубеў, змёрз, загінуў.

2. Які стаў нягнуткім ад холаду; скарчанелы.

Адубелыя рукі.

3. Каляны, цвёрды ад вады, марозу.

А. плашч.

|| наз. адубе́ласць, -і, ж.

адубе́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

1. Змерзнуць на холадзе.

Адубеў на марозе.

2. Стаць нягнуткім, страціць адчувальнасць, здольнасць рухацца.

Рукі адубелі.

3. Памерці.

Можна а. у дарозе.

адубяне́лы, -ая, -ае (разм.).

Тое, што і адубелы.

Адубянелая вопратка.

|| наз. адубяне́ласць, -і, ж.

адубяне́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; зак. (разм.).

Тое, што і адубець.

А. на холадзе.

адува́нчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Расліна сямейства складанакветных з малочным сокам, жоўтымі кветкамі і пушыстым насеннем, якое разносіцца ветрам; дзьмухавец.

Раслі каля дарогі адуванчыкі.

аду́жаць, -аю, -аеш, -ае; -ай; -аны; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і асіліць.

А. ворага.

А. хваробу.

|| незак. аду́жваць, -аю, -аеш, -ае.

адужэ́лы, -ая, -ае.

Які стаў дужэйшым; які паправіўся пасля хваробы.

адужэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -жэ́й; зак. (разм.).

1. Набрацца сілы, ачуняць пасля хваробы.

2. перан. Пабагацець.

Змянілася, адужэла вёска.

адукава́ны, -ая, -ае.

Які мае адукацыю, рознабаковыя веды; культурны, выхаваны.

А. чалавек.

|| наз. адукава́насць, -і, ж.

адукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., каго (што).

Даць каму-н. адукацыю, навучыць, выхаваць.

А. дзяцей.

|| незак. адуко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адуко́ўванне, -я, н.