Verbum

абара́нак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

1. Булачны выраб з заварнога пшанічнага цеста ў выглядзе кольца.

Купіць дзецям абаранкаў.

2. перан. Рулявое кола ў аўтамабілі, трактары і пад.

Круціць а.

3. у знач. прысл. абара́нкам. У форме, у выглядзе кольца.

Скруціцца абаранкам.

◊

Абаранкам не завабіш каго (разм.) — ніякімі сродкамі не ўгаворыш.

Дзірка ад абаранка (разм., іран.) — нічога, пустое месца.

Зарабіць на абаранкі (разм., неадабр.) — заслужыць пакаранне за якую-н. правіннасць.

|| прым. абара́начны, -ая, -ае (да 1 знач.).

абара́начнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Той, хто пячэ або прадае абаранкі.

|| ж. абара́начніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

абарані́цца гл. абараніць.

абарані́ць, -раню́, -ро́ніш, -ро́ніць; -ро́нены; зак.

1. каго-што. Адбіць напад ворага, не даць у крыўду каго-н.

А.

Радзіму.

А. дзяцей.

2. каго-што. Засцерагчы ад шкоднага дзеяння каго-, чаго-н.

А. сады ад вусеня.

3. што. Адстаяць чые-н. інтарэсы, правы, погляды; выступіць на судзе ў якасці абаронцы.

А. падсуднага.

А. прынцып дэмакратызму.

○

Абараніць дысертацыю (праект, дыплом) — публічна на пасяджэнні вучонага савета (дзяржаўнай камісіі) адстаяць навуковую вартасць дысертацыі (праекта, дыплома) з мэтай атрымання адпаведнай вучонай ступені або пацвярджэння кваліфікацыі.

|| незак. абараня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| звар. абарані́цца, -раню́ся, -ро́нішся, -ро́ніцца; незак. абараня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца (да 1 і 2 знач.).

|| наз. абаро́на, -ы, ж.

абараня́льны, -ая, -ае.

Тое, што і абарончы.

абараня́ць гл. абараніць.

абара́ць, -ару́, -арэ́ш, -арэ́; -аро́м, -араце́, -ару́ць; -ары́; -ара́ны; зак., што.

Узараць зямлю вакол чаго-н.

А. яблыню.

А. участак пашы.

|| незак. абво́рваць, -аю, -аеш, -ае.

абарача́льнасць, -і, ж.

1. гл. абарачальны.

2. Перамяшчэнне транспартных сродкаў туды і назад за пэўны прамежак часу (спец.).

А. вагонаў.

3. Праходжанне тавараў, грошай праз абарот (у 4 знач.).

А. капіталу.

абарача́льны, -ая, -ае (спец.).

Здольны вяртацца ў свой першапачатковы, зыходны стан.

Абарачальныя рэакцыі.

|| наз. абарача́льнасць, -і, ж.

абарачэ́нне, -я, н.

Тое, што і абарот (у 1 і 4 знач.).

А.

Зямлі вакол Сонца.

Грашовае а.

Пусціць у а.