абязлю́дзелы, -ая, -ае.
Які стаў бязлюдным, пустэльным.
Абязлюдзелая вёска.
абязлю́дзець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.
Стаць бязлюдным, пустэльным.
Пляж абязлюдзеў.
абязлю́днець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.
Тое, што і абязлюдзець.
абязры́бець, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ее; зак.
Стаць бязрыбным.
Возера абязрыбела.
абялі́ць, абялю́, абе́ліш, абе́ліць; абе́лены; зак., каго-што.
1. Зрабіць белым.
А. дрэвыў садзе.
2. Зняць скуру з забітай жывёліны (разм.).
А. барана.
3. Зняць кару з дрэва.
А. ліпу.
4. перан. Апраўдаць каго-н., зняць падазрэнне з каго-н.
Цяжка а. таго, хто сам сябе ачарніў.
|| незак. абе́льваць, -аю, -аеш, -ае і абяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е (да 4 знач.).
абярну́цца, абярну́ся, абе́рнешся, абе́рнецца; абярні́ся; зак.
1. Павярнуць галаву, тулава назад, убок, аглянуцца.
А. на знаёмы голас.
2. Паваліцца на бок, перакуліцца; разліцца, высыпацца з перавернутай пасудзіны.
Малако абярнулася.
Воз з сенам абярнуўся.
3. Схадзіць, з’ездзіць куды-н. і вярнуцца назад; справіцца (разм.).
За гадзіну можна два разы а.
4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Ператварыцца ў новую якасць, змяніцца; нечакана набыць іншы кірунак, сэнс.
Гора абярнулася ў радасць.
Хто ведае, як усё абернецца.
5. кім-чым або ў каго-што. У казках і павер’ях: ператварыцца ў каго-, што-н. пры дапамозе чараў.
А. дрэвам.
6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зрабіць абарот (пра капітал, грошы).
Капітал абярнуўся ў адзін год.
7. Змяніць веру.
А. ў іншую веру.
|| незак. абаро́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
абярну́ць, абярну́, абе́рнеш, абе́рне; абярні́; абе́рнуты; зак., што.
1. Паваліць на бок, перакуліць; разліць што-н., перакуліўшы пасудзіну.
А. воз са снапамі.
А. збан з малаком.
2. Павярнуць назад, убок.
А. твар да суседа.
3. Накіраваць, пусціць у абарот.
А. капітал.
4. Ператварыць, змяніць, перавесці адну якасць у другую.
А. здарэнне ў жарт.
5. кім-чым або ў каго-што. У казках і павер’ях: ператварыць у каго-, што-н. пры дапамозе чараў.
А. у воўка.
А. у камень.
6. Схіліць да чаго-н.
А. у сваю веру.
7. Прыдаць іншы кірунак, змяніць (пра ход якой-н. справы, пра абставіны).
А. справу на сваю карысць.
|| незак. абаро́чваць, -аю, -аеш, -ае.
абярэ́мак, -мка, мн. -мкі, -мкаў, м.
Ноша ўтакім памеры (аб’ёме), якую можна ўзяць, панесці, абхапіўшы рукамі; ахапак, бярэмя.
Цягалі сена віламі і абярэмкамі.
Схапіць у а. (абхапіўшы рукамі). А. дроў.
А. саломы.
абяско́лерыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.
1. Стаць бясколерным, менш яркім па афарбоўцы.
Тканіна абясколерылася.
2. перан. Страціць яркія індывідуальныя асаблівасці, стаць невыразным.
|| незак. абяско́лервацца, -аюся, -аешся, -аецца.
абяско́лерыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.
1. што. Зрабіць бясколерным, зменшыць яркасць афарбоўкі.
А. тканіну.
2. перан., каго-што. Пазбавіць яркіх індывідуальных асаблівасцей, зрабіць невыразным.
|| незак. абяско́лерваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абяско́лерванне, -я, н. і абяско́леранне, -я, н.