Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

адува́нчык, -а, мн. -і, -аў, м.

Расліна сямейства складанакветных з малочным сокам, жоўтымі кветкамі і пушыстым насеннем, якое разносіцца ветрам; дзьмухавец.

Раслі каля дарогі адуванчыкі.

аду́жаць, -аю, -аеш, -ае; -ай; -аны; зак., каго-што (разм.).

Тое, што і асіліць.

А. ворага.

А. хваробу.

|| незак. аду́жваць, -аю, -аеш, -ае.

адужэ́лы, -ая, -ае.

Які стаў дужэйшым; які паправіўся пасля хваробы.

адужэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -жэ́й; зак. (разм.).

1. Набрацца сілы, ачуняць пасля хваробы.

2. перан. Пабагацець.

Змянілася, адужэла вёска.

адукава́ны, -ая, -ае.

Які мае адукацыю, рознабаковыя веды; культурны, выхаваны.

А. чалавек.

|| наз. адукава́насць, -і, ж.

адукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак., каго (што).

Даць каму-н. адукацыю, навучыць, выхаваць.

А. дзяцей.

|| незак. адуко́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адуко́ўванне, -я, н.

адукацы́йны, -ая, -ае.

Які спрыяе адукацыі, мае дачыненне да адукацыі, асветы.

А. ўзровень.

Адукацыйная экскурсія.

адука́цыя, -і, ж.

1. Навучанне, асвета.

Права на адукацыю.

2. Сукупнасць ведаў, набытых у выніку навучання.

Сярэдняя а.

Вышэйшая а.

аду́м (разм.), -у, м.

У выразе: сваім адумам — як самому ўяўляецца.

Ты ўсё сваім адумам робіш.

аду́мацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Падумаўшы, змяніць намеры, зразумеўшы іх памылковасць.

Адумаўся я і зрабіў інакш.

2. Апамятацца, сабрацца з думкамі; усвядоміць што-н.

Адумаўся хлопчык і расказаў пра ўсё, што адбылося.

|| незак. аду́мвацца, -аюся, -аешся, -аецца.