Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

адбудава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся; зак.

1. Закончыць пабудову чаго-н. для сябе.

Да восені адбудуемся.

2. Пабудавацца нанава, аднавіць жыллё пасля разбурэння, пажару і пад.

Вёска нанава адбудавалася.

|| незак. адбудо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

адбудава́ць, -ду́ю, -ду́еш, -ду́е; -ду́й; -дава́ны; зак., што.

1. Закончыць пабудову чаго-н.; пабудаваць.

Адбудавалі цудоўную школу.

2. Пабудаваць нанава, аднавіць што-н. пасля разбурэння, пажару і пад.

А. горад.

|| незак. адбудо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адбудо́ва, -ы, ж. (да 2 знач.); прым. адбудо́ўчы, -ая, -ае.

А. перыяд.

адбуксі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак., што (спец.).

Адвесці на буксіры.

А. баржу.

адбы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -бу́дзецца; зак.

Ажыццявіцца, прайсці, быць праведзеным; здарыцца.

Раніцай на заводзе адбыўся мітынг.

Прэм’ера спектакля адбылася вечарам.

|| незак. адбыва́цца, -а́ецца.

адбы́ць, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бы́ў, -была́, -ло́; -бу́дзь; зак.

1. што. Выканаць якую-н. павіннасць, абавязак; прабыць вызначаны тэрмін дзе-н.

А. чаргу на дзяжурстве.

А. тэрмін пакарання.

2. Выканаць што-н. фармальна, як бы з-пад прымусу.

А. заняткі.

3. Правесці, зрабіць, закончыць што-н.

А. вяселле.

4. Абысціся, абмежавацца чым-н.

Абед адным хлебам не адбудзеш (прымаўка).

Не адбудзе і не прыбудзе (разм.) — не будзе ні выгоды, ні страты.

|| незак. адбыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. адбыва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

|| наз. адбыццё, -я́, н. (да 1—3 знач.).

адбяга́цца гл. адбегчыся.

адбяга́ць гл. адбегчы.

адбялі́ць, -бялю́, -бе́ліш, -бе́ліць; -бе́лены; зак., што.

Зрабіць белым, выбеліць.

А. палатно.

|| незак. адбе́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адбе́льванне, -я, н. і адбе́лка, -і, ДМ -лцы, ж.

Адбельванне драўніннай масы.

|| прым. адбе́льны, -ая, -ае і адбе́лачны, -ая, -ае.

Адбельны цэх.

Адбелачныя матэрыялы.

адва́біць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., каго (што) (разм.).

Вабячы, адцягнуць, адвесці.

А. паляўнічага.

|| незак. адва́бліваць, -аю, -аеш, -ае.

адва́га, -і, ДМа́зе, ж.

Смеласць, рашучасць.

Узнагародзіць за адвагу.

А. гарады бярэ (прыказка).