Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

абкрыва́віць, -ва́ўлю, -ва́віш, -ва́віць; -ва́ўлены; зак., каго-што.

Тое, што і акрывавіць.

А. вопратку.

|| незак. абкрыва́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

абкры́цца, -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца; зак.

Тое, што і акрыцца.

А. хусткай.

|| незак. абкрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

абкры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак., каго-што.

Тое, што і акрыць.

А. плечы хусткай.

Маладое жыта поле ўсё абкрыла.

|| незак. абкрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абкрышы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ры́шыцца; зак.

Раскрышыцца па паверхні, па краях.

Цэгла старога муру абкрышылася.

|| незак. абкры́швацца, -аецца.

абкрышы́ць, -рышу́, -ры́шыш, -ры́шыць; -ры́шаны; зак., што.

Раскрышыць што-н. з краёў.

А. хлеб.

|| незак. абкры́шваць, -аю, -аеш, -ае.

абкуро́дымець, -ею, -ееш, -ее; -млены; зак. (разм.).

Пакрыцца сажай, гарам, зрабіцца чорным ад дыму; абкурэць.

А. на пажары.

абкуро́дыміць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак., каго-што (разм.).

Пакрыць гарам, сажай што-н., каго-н.

А. шкло.

|| незак. абкуро́дымліваць, -аю, -аеш, -ае.

абкуры́цца, -куру́ся, -ку́рышся, -ку́рыцца; зак.

1. Зрабіцца чорным, рудым ад дыму.

А. каля вогнішча.

2. Скурыць свой тытунь да рэшты.

Абкурыўся дзед, няма чаго закурыць.

3. Зазнаць уздзеянне наркатычных рэчываў.

А. опіумам.

абкуры́ць, -куру́, -ку́рыш, -ку́рыць; -ку́раны; зак.

1. каго-што. Абдаць каго-, што-н. дымам, духмянымі рэчывамі і пад.

А. ладанам.

А. пчол.

2. што. Зрабіць што-н. чорным, рудым ад дыму.

А. пальцы.

3. каго. Скурыць чый-н. тытунь (разм.).

4. што. Зрабіць больш зручным для курэння.

А. люльку.

|| незак. абку́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абку́рванне, -я, н. (у 1 знач.).

абкурэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; зак.

Тое, што і абкуродымець.

Сцены абкурэлі.