Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

абвя́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., што.

Падсушыць на сонцы або на ветры якія-н. харчовыя прадукты (мяса, рыбу і пад.) з мэтай іх захавання.

А. рыбу.

|| незак. абвя́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абвя́льванне, -я, н.

абвя́лы, -ая, -ае.

1. Прывялы, без жыццёвых сокаў (пра расліны).

Абвялая трава.

2. перан. Пазбаўлены сілы, бадзёрасці, здольнасці дзейнічаць, расслаблены.

А. ад слабасці чалавек.

абвя́нуць, -ну, -неш, -не; -вя́ў, -вя́ла; -вя́нь; зак.

Тое, што і абвяць.

Трава абвяла на сонцы.

А. ад стомленасці.

абвяржэ́нне, -я, н.

1. гл. абвергнуць.

2. Паведамленне, прамова, артыкул і пад., у якіх што-н. абвяргаецца.

Надрукаваць а.

абвярце́ць, -вярчу́, -ве́рціш, -ве́рціць; -вярці́; -ве́рчаны; зак., каго-што.

Абкруціць, абгарнуць чым-н.

А. палец бінтам.

|| незак. абве́рчваць, -аю, -аеш, -ае.

абвясці́ць, -вяшчу́, -ве́сціш, -ве́сціць; -ве́шчаны; зак., што.

1. Давесці да ўсеагульнага ведама.

А. парадак галасавання.

2. Афіцыйным актам устанавіць што-н., заявіць аб пачатку якога-н. дзеяння, становішча.

А. перамір’е.

3. Афіцыйна прызнаць каго-н. кім-, чым-н.

А. імператарам.

4. Урачыста аб’явіць, абнародаваць.

А. незалежнасць краіны.

|| незак. абвяшча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абвяшчэ́нне, -я, н.

абвя́ць, -вя́ну, -вя́неш, -вя́не; -вя́ў, -вя́ла; -вя́нь; зак.

1. Страціць свежасць, панікнуць (пра расліны).

Абвяла лісце на дрэвах.

2. перан. Пазбавіцца сілы, энергіі, бадзёрасці; зрабіцца вялым.

А. ад зморанасці.