Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

адшчапе́нец, -нца, мн. -нцы, -нцаў, м. (неадабр.).

Той, хто адкалоўся, адышоў ад калекгыву, ад свайго грамадскага асяроддзя.

|| ж. адшчапе́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.

адшчапе́нства, -а, н. (неадабр.).

Адкол, адыход ад калекгыву, ад свайго грамадскага асяроддзя.

адшчапі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чэ́піцца; зак.

1. Аддзяліцца, адкалоцца.

Лучына адшчапілася.

2. Адкрыцца (пра кручок, зашчапку).

3. Адшпіліцца (пра што-н. прышпіленае, зашпіленае).

Адшчапілася брошка.

|| незак. адшчэ́плівацца, -аецца і адшчапля́цца, -я́ецца.

адшчапі́ць, -чаплю́, -чэ́піш, -чэ́піць; -чэ́плены; зак., што.

1. Аддзяліць, адкалоць.

А. трэску.

2. Адкінуць кручок, зашчапку; адчыніць, адкрыць.

А. кручок.

3. Адшпіліць, адняць прышчэпленае.

А. шпільку.

|| незак. адшчэ́пліваць, -аю, -аеш, -ае і адшчапля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. адшчэ́пліванне, -я, н., адшчапля́нне, -я, н. і адшчапле́нне, -я, н.

адшчыпну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што і чаго.

Шчыпком аддзяліць, адарваць.

А. скарыначку хлеба.

А. яблык.

|| незак. адшчы́пваць, -аю, -аеш, -ае.

адшы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак. (разм.).

1. што і без дап. Скончыць шыць.

2. Адпрацаваць шыццём узамен за што-н.

А. за доўг.

3. каго-што (разм.). Адахвоціць, прымусіць спыніць заляцанні; пазбавіцца ад каго-н.

А. кавалера.

|| незак. адшыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.