Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

абразу́міцца, -млюся, -мішся, -міцца; -мся; зак.

Абдумацца, стаць разважлівым.

З гадамі абразумілася.

абразу́міць, -млю, -міш, -міць; -зу́м; -млены; зак., каго (разм.).

Пераканаць, прымусіць абдумацца.

А. дурасліўца.

абракада́бра, -ы, мн. -ы, -аў, ж. (кніжн.).

1. Лацінскае магічнае слова, заклінанне супраць хвароб.

2. Незразумелае слова ці бяссэнсавы, незразумелы набор слоў, бязглуздзіца.

абрамі́зіцца гл. рамізіцца.

абра́міць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак., што (спец.).

1. Уставіць у раму.

А. партрэт.

2. перан. Акружыць сабой што-н., размяшчацца вакол чаго-н., акружаючы як рамкай.

3. спец. Уводзіць абрамленне ў мастацкі твор; служыць абрамленнем у мастацкім творы.

|| незак. абрамля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. абрамле́нне, -я, н.

абрамле́нне, -я, н.

1. гл. абраміць.

2. Устаўленае што-н. у рамку; што-н. акружанае.

Прыгожае а. партрэта.

абра́ннік, -а, мн. -і, -аў, м. (высок.).

1. Той, хто абраны кім-н. для выканання якіх-н. абавязкаў.

Дэпутаты — абраннікі народа.

2. перан. Незвычайна здольны, асаблівы чалавек.

А. лёсу.

3. Любімы чалавек, каханак.

А. сэрца.

|| ж. абра́нніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. абра́нніцкі, -ая, -ае.

абрасе́лы, -ая, -ае.

Мокры ад расы, пакрыты расою.

А. куст.

абрасі́ць, -рашу́, -ро́сіш, -ро́сіць; -ро́шаны; зак., што.

1. Змачыць кроплямі расы.

А. ногі.

2. Увільгатніць, пакрыць кроплямі вадкасці.

Дожджык вясновы абрасіў зямлю.

|| незак. абро́шваць, -аю, -аеш, -ае.

абрасці́, -сту́, -сце́ш, -сце́; -сцём, -сцяце́, -сту́ць; -ро́с, -расла́, -ло́; зак., чым.

1. Зарасці, пакрыцца якой-н. расліннасцю, валасамі, слоем чаго-н.

А. мохам (таксама перан.: апусціцца, адзічэць; разм.). А. барадой.

А. тлушчам.

А. граззю (перан.: стаць неахайным, брудным; разм.).

2. перан. Набыць многа ўсяго, стварыць што-н. вакол сябе, каля сябе (разм.).

А. гаспадаркай.

Вуліца абрасла новымі дамамі.

|| незак. абраста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абраста́нне, -я, н.