Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

абве́яць, -ве́ю, -ве́еш, -ве́е; -ве́яў; -ве́й; -ве́яны; зак., каго-што.

1. Абадзьмуць паветранай плынню.

Ветрык абвеяў калоссе.

2. Абарваць, абтрэсці (пра лісце, пялёсткі і пад.).

Моцны вецер абвеяў сухое лісце.

3. Абсыпаць чым-н.

Падарожнага абвеяла (безас.) снегам.

|| незак. абвява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і абве́йваць, -аю, -аеш, -ае.

абвінава́ўца, -ы, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто абвінавачвае каго-н. у чым-н.

А. бюракратаў.

2. Асоба, якая падтрымлівае абвінавачванне ў судовым працэсе.

Дзяржаўны а.

Грамадскі а.

абвінава́ўчы, -ая, -ае.

Які змяшчае ў сабе абвінавачанне.

А. акт.

абвінава́ціць, -ва́чу, -ва́ціш, -ва́ціць; -ва́чаны; зак., каго-што.

1. Палічыць каго-н. вінаватым у чым-н., папракнуць за што-н.

А. у няшчырасці.

2. Устанавіць віну каго-н. у судовым парадку; лічачы вінаватым, прыцягнуць да судовага разбору.

|| незак. абвінава́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абвінава́чванне, -я, н.

абвінава́чанне, -я, н.

1. Прызнанне каго-н. вінаватым у чым-н.

Зняць а.

Судзіць па абвінавачанні ў крадзяжы.

2. Той бок у судовым працэсе, які абвінавачвае (спец.).

Сведкі абвінавачання.

абвінава́чаны, -ага, мн. -ыя, -ых, м.

Той, каму прад’яўлена абвінавачанне.

А. быў апраўданы судом.

|| ж. абвінава́чаная, -ай, мн. -ыя, -ых.

абвіну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак., чым.

Абгарнуцца, ахінуцца.

А. хусткай.

|| незак. абвіна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

абвіну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што, чым.

1. Абгарнуць, ахінуць чым-н.

А. кнігу паперай.

А. хворага коўдрай.

2. перан. Абкружыць, абступіць.

Вішнёвыя прысады абвінулі сядзібу.

|| незак. абвіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абвіна́нне, -я, н.

абві́слы, -ая, -ае.

Які абвіс, адцягнуўся ўніз.

А. плашч.

|| наз. абві́сласць, -і, ж.

абві́снуць, -ну, -неш, -не; абвіс, -сла; -ні́; зак.

1. Апусціцца ўніз.

Галіны дрэва абвіслі.

2. Павіснуць ад знямогі.

Рукі ў хворага абвіслі.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Адцягнуцца, апусціцца.

Скура на твары абвісла.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выцягнуцца, стаць даўжэйшым (пра вопратку).

Падкладка паліто абвісла.

|| незак. абвіса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.