Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

саніта́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Асоба малодшага медыцынскага персаналу ў лячэбных установах, якая даглядае хворых і раненых, сочыць за чысцінёй у палатах і пад.

2. перан. Пра таго або тое, што дапамагае захаванню здароўя, чысціні каго-н., чаго-н.

Дзятлы і мурашкі — лясныя санітары.

|| ж. саніта́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак.

|| прым. саніта́рскі, -ая, -ае (разм.).

саніта́рны, -ая, -ае.

1. гл. санітарыя.

2. Які выконваецца паводле патрабаванняў санітарыі; звязаны з ажыццяўленнем мерапрыемстваў па санітарыі.

Санітарная асвета.

С. стан памяшкання.

С. нагляд.

3. У арміі: які мае адносіны да медыцынскай службы.

Санітарная часць.

С. пункт.

санітары́я, -і, ж.

Сукупнасць мерапрыемстваў, накіраваных на захаванне і ажыццяўленне правіл гігіены, на ахову здароўя насельніцтва.

|| прым. саніта́рны, -ая, -ае.

са́нкі, -нак, Д -нкам.

1. Тое, што і сані (у 1 знач.).

2. Невялікія сані для перавозу грузаў уручную, для катання з горак.

|| памянш. са́начкі, -чак, Д -чкам.

|| прым. са́начны, -ая, -ае.

са́нкцыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Зацвярджэнне вышэйшай інстанцыяй, дазвол на што-н. (кніжн.).

Атрымаць санкцыю старшыні.

2. У міжнародным праве: мера ўздзеяння ў адносінах да дзяржавы, якая парушае свае абавязацельствы, дагаворы, а таксама наогул тая ці іншая мера ўздзеяння ў адносінах да правапарушальніка (спец.).

Прымяніць эканамічныя санкцыі.

санкцыянава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -ава́ны; зак. і незак. і санкцыяні́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што (кніжн.).

Даць (даваць) санкцыю (у 1 знач.) на што-н.

С. чыё-н. рашэнне.

санлі́вец, -лі́ўца, мн.і́ўцы, -лі́ўцаў, м.

Санлівы чалавек.

|| ж. санлі́ўка, -і, ДМі́ўцы, мн. -і, -лі́вак.

санлі́вы, -ая, -ае.

Які вельмі любіць спаць, хоча спаць, схільны да сну, вялы.

Санлівае дзіця.

С. выгляд.

|| наз. санлі́васць, -і, ж.

са́нны гл. сані.

сано́рны, -ая, -ае.

У выразе: санорны зычны гук (спец.) — зычны гук, які вымаўляецца з перавагай голасу над шумам (напр.: л, м, н).