Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

сабе́², часц. (разм.).

Ужыв. пры дзеясловах або займенніках для абазначэння і падкрэслівання спакойнага, свабоднага, незалежнага дзеяння.

Еду с. і ні пра што не думаю.

Што яна с. думае?

Нішто сабе (разм.) — не дрэнны.

Няхай (хай) сабе (разм.) — добра, хай будзе так.

Так сабе (разм.) —

1) нідобрае, ні дрэннае (пра каго-, што-н.);

2) проста так, несур’ёзна.

сабеко́шт, -у, М -шце, м.

Грашовыя выдаткі прадпрыемства на выраб прадукцыі, якія складаюцца з затрат на сродкі вытворчасці, транспартавання і заработную плату.

Знізіць с. прамысловых тавараў.

сабе́с, -а, м.

1. Скарачэнне: сацыяльнае забеспячэнне.

Органы сабеса.

2. Установа, якая займаецца пытаннямі сацыяльнага забеспячэння.

Здаць дакументы ў с.

|| прым. сабе́саўскі, -ая, -ае (разм.).

сабо́, нескл., адз. м. і н.

Чаравікі на драўлянай падэшве або выдзеўбаныя з дрэва.

Зручны с.

Модныя с.

сабо́й гл. сябе.

сабо́р, -а; -у, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Сход, з’езд (спец.).

Царкоўны с.

Памесны с. (з’езд служыцеляў хрысціянскай царквы).

2. -а. Галоўная або вялікая царква ў горадзе, манастыры.

Кафедральны с.

|| прым. сабо́рны, -ая, -ае.

сабо́раванне, -я, н.

Адно з таінстваў хрысціянскай царквы: чытанне малітваў, памазанне ялеем цяжкахворага або паміраючага чалавека.

сабо́раваць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; зак. і незак., каго.

У хрысціян: правесці (праводзіць) над кім-н. сабораванне.

сабо́ю гл. сябе.

сабра́ны, -ая, -ае.

Які ўмее засяродзіцца; падцягнуты.

|| наз. сабра́насць, -і, ж.

У навуковай працы патрэбна с. і засяроджанасць.