Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

асуша́льны, -ая, -ае.

Які служыць для асушэння.

А. канал.

асушы́ць, асушу́, асу́шыш, асу́шыць; асу́шаны; зак., што.

1. Зрабіць сухім.

А. балота.

2. Выпіць тое, што змяшчаецца, знаходзіцца ў чым-н. (разм.).

А. бакал.

Асушыць вочы — перастаць плакаць (высок.).

Асушыць слёзы каму-н. — суцешыць (высок.).

|| незак. асу́шваць, -аю, -аеш, -ае і асуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. асушэ́нне, -я, н. і асу́шка, -і, ДМ -шцы, ж. (да 1 знач.; спец.); прым. асуша́льны, -ая, -ае (паводле 1 знач.; спец.).

Асушальныя работы.

асфа́льт, -у, М -льце, м.

1. Чорная смалістая маса для пакрыцця дарог, вуліц, тратуараў і пад., утвораная ў выніку акіслення нафты і выпарэння яе лёгкіх фракцый.

2. Дарога, пакрытая такой масай.

Выехалі на а.

|| прым. асфа́льтавы, -ая, -ае.

асфальтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што.

Пакрыць (пакрываць) асфальтам (у 1 знач.).

|| зак. таксама заасфальтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны.

|| наз. асфальтава́нне, -я, н.

асцерага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак., каго-што.

Быць асцярожным, берагчыся, засцерагаць сябе ад каго-, чаго-н., пазбягаць чаго-н.

А. прастуды.

|| зак. асцерагчы́ся, -рагу́ся, -ражэ́шся, -ражэ́цца; -ражо́мся, -ражаце́ся, -рагу́цца; -цяро́гся, -церагла́ся, -ло́ся.

асцерагчы́, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; -цяро́г, -церагла́, -ло́; -ражы́; зак., каго-што.

Перасцерагчы, папярэдзіць.

А. сябра.

|| незак. асцерага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

асцё, -я́, н., зб.

Доўгія тонкія асцюкі на каласах некаторых злакаў (жыта, ячменю, пшаніцы).

|| прым. асцёвы, -ая, -ае.

асцю́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Доўгі тонкі вусік на каласах некаторых злакаў (жыта, ячменю, пшаніцы).

Ячменныя асцюкі.

|| прым. асцюко́вы, -ая, -ае.

асцюкава́ты, -ая, -ае.

Багаты на асцюкі, з асцюкамі.

А. ячмень.

|| наз. асцюкава́тасць, -і, ж.

асцяро́га, -і, ДМо́зе, ж.

Асцярожныя адносіны да каго-, чаго-н.; ахоўныя меры, каб папярэдзіць якую-н. нечаканасць.

Ішлі з асцярогай.