Verbum

паднябенне, ✂, н.

Верхняя частка поласці рота.

• Цвёрдае п.

|| прым. паднябенны, ✂.

паднябессе, ✂, н.

Нябесная высь.

• Бусел лунае ў паднябессі.

паднявольны, ✂.

1. Залежны, падначалены.

   • П. чалавек.

2. Тое, што і прымусовы.

   • Паднявольная праца.

|| наз. паднявольнасць, ✂.

падняцца, ✂; зак.

1. Перамясціцца ўверх або прыняць больш высокае становішча.

   • П. на чацвёрты паверх.
   • Рука паднялася.
   • П. па службовай лесвіцы (перан. дасягнуць больш высокага грамадскага становішча).

2. Устаць, перамяніць ляжачае або сядзячае становішча на стаячае.

   • П. з ложка.

3. Крануцца, рушыць.

   • Войскі падняліся ў атаку.

4. перан. Перайсці да актыўных дзеянняў.

   • П. на барацьбу з ворагам.

5. Стаць вышэйшым, павысіцца ва ўзроўні.

   • Вада ў рацэ паднялася.

6. перан. Павялічыцца, павысіцца.

   • Прадукцыйнасць працы паднялася.
   • Цэны падняліся.

7. перан. Стаць боль актыўным, прыўзнятым, палепшыцца.

   • Настрой падняўся.

8. Наладжваючыся, палепшыцца, развіцца.

   • Прадукцыйнасць гаспадаркі паднялася.

9. Узнікнуць, пачацца.

   • Падняўся шум.
   • У стане ворага паднялася паніка.
   • Падняўся вецер.

|| незак. падымацца, ✂ і паднімацца, ✂.

|| наз. падняцце, ✂ і пад’ём, ✂.

|| прым. пад’ёмны, ✂.

падняць, ✂; зак.

1. Нагнуўшыся, узяць (з зямлі, падлогі).

   • П. аловак.

2. Узяць, маючы дастаткова сілы, каб утрымаць у руках.

   • П. камень.

3. Перамясціць наверх, надаць чаму-н. вышэйшае становішча.

   • П. на ліфце.
   • П. якар (выцягнуць з вады перад адплыццём).
   • П. заслону сцэны.
   • П. галаву (таксама перан. стаць бадзёрым, смелым).

4. Дапамагчы або прымусіць устаць; зноў надаць каму-, чаму-н. стаячае становішча.

   • П. павалены плот.
   • П. з пасцелі каго-н. (разбудзіць).
   • Сабака падняў зайца (успудзіў).

5. Прымусіць крануцца з месца з якой-н. мэтай, прымусіць узяцца за што-н.

   • П. салдат у атаку.

6. перан. Натхняючы, схіліць да якога-н. актыўнага дзеяння.

   • П. народ на барацьбу.

7. Зрабіць вышэйшым, узвысіць.

   • П. падмурак.
   • П. узровень вады.

8. перан. Павялічыць, павысіць.

   • П. ураджай.
   • П. цану.

9. перан. Зрабіць больш актыўным, прыўзнятым, палепшыць.

   • П. дух.
   • П. цікавасць да чаго-н.

10. Наладжваючы, палепшыць, развіць.

    • П. гаспадарку.

11. Зрабіць, пачаць дзеянне, названае назоўнікам.

    • П. бунт (узбунтавацца).
    • П. смех.
    • П. трывогу.
    • П. пытанне.

12. Тое, што і узараць (спец.).

    • П. цаліну.

|| незак. падымаць, ✂ і паднімаць, ✂.

|| наз. падняцце, ✂, падніманне, ✂ і пад’ём, ✂.

|| прым. пад’ёмны, ✂.

падобнасць, ✂, ж.

Тое, што і падабенства (у 1 і 3 знач.).

• П. двух трохвугольнікаў.

падобны, ✂.

1. Які мае падабенства з кім-, чым-н., нагадвае каго-, што-н.

   • Падобныя з твару.
   • І падобнае (скарочана на пісьме «і пад.»; выраз, які паказвае, што далей могуць быць пералічаны тоесныя прадметы, з’явы).

2. Такі, як гэты (пра які ідзе гаворка).

   • Другі п. выпадак здарыўся ў іншым месцы.

3. У геаметрыі: тоесны па форме, але розны па велічыні.

   • Падобныя трохвугольнікі.

падол, ✂, м.

Ніжні край сукенкі, спадніцы.

• Трымаецца за чый-н. п. (пра дзіця; таксама перан. пра бездапаможныя, нерашучыя паводзіны каго-н.).

падонкі, ✂, м.

1. Рэшткі вадкасці на дне разам з асадкам.

   • Выліць п. з балеі.

2. перан. Дэкласаваныя, разбэшчаныя, злачынныя элементы грамадства (пагард.).

падоўгу, прысл.

На працягу доўгага часу.

• П. не бываць у роднай вёсцы.