Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

певень, , м.

  1. Самец курыцы.

  2. перан. Пра задзірыстага чалавека, забіяку (разм.).

  • Да пеўняў (праседзець; разм.) — да світання.

  • Да пеўняў або з пеўнямі (устаць, падняцца; разм.) — вельмі рана, на досвітку.

  • Пусціць чырвонага пеўня (разм.) — учыніць пажар, падпаліць (у 2 знач.).

|| памянш. пеўнік, .

|| прым. пеўневы, .

  • П. крык.
  • П. голас (таксама перан. крыклівы, прарэзлівы).

пед...

Першая частка складаных слоў у знач. педагагічны, напр. педвучылішча, педінстытут, педпрактыка.

педагагічны, .

  1. гл. педагог і педагогіка.

  2. Які адпавядае патрабаванням педагогікі.

    • П. такт.

|| наз. педагагічнасць, .

педагог, , м.

Асоба, якая займаецца выкладчыцкай і выхаваўчай работай.

|| прым. педагагічны, .

педагогіка, , ж.

Навука аб метадах выхавання і навучання.

|| прым. педагагічны, .

  • П. факультэт (які рыхтуе спецыялістаў па педагогіцы).
  • П. інстытут (які рыхтуе настаўнікаў).

педаль, , ж.

Нажны рычаг у машынах і музычных інструментах.

  • П. тормаза, раяля.
  • Паціснуць на ўсе педалі (таксама перан. прыняць усе меры для паскарэння, дасягнення чаго-н.; разм.).

|| прым. педальны, .

  • Дзіцячая педальная машына.

педант, , м.

Той, хто залішне строгі ў выкананні ўсіх фармальных запатрабаванняў (у навуцы, жыцці і пад.).

|| ж. педантка, .

|| прым. педанцкі, .

педантызм, , м.

Паводзіны, уласцівасці педанта.

  • Дакладны да педантызму.

педантычны, .

Строгі ў выкананні ўсіх запатрабаванняў, надзвычай дакладны і акуратны.

  • П. чалавек.
  • Педантычныя адносіны.
  • Педантычна (прысл.) усё выконваць.

|| наз. педантычнасць, .

педыкюр, , м.

Гігіенічная апрацоўка ступняў ног (чыстка, паліроўка ногцяў, выдаленне мазалёў).

|| прым. педыкюрны, .