Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

пажаніцца, ; зак.

  1. гл. жаніцца.

  2. Ажаніцца — пра ўсіх, многіх.

    • Моладзь пажэніцца.
    • Сыны ўжо пажаніліся.

пажаніць, ; зак.

  1. Паяднаць шлюбам, уладзіць чый-н. шлюб.

    • Думаем п. гэту пару.
  2. Ажаніць усіх, многіх.

    • П. сыноў.

пажар, , м.

  1. Агонь, які ахоплівае і знішчае ўсё, што можа гарэць.

    • Лясны п.
    • Як на п. бегчы (вельмі хутка, паспешліва; разм.).
    • Не на п. (выраз, які ўжыв. у знач.: няма куды спяшацца; разм.).
  2. перан., каго. Ужыв. у некаторых выразах для абазначэння падзей, якія бурна развіваюцца, праяўляюцца (высок.).

    • П. вайны.
    • П. рэвалюцыі.

|| прым. пажарны, .

  • Пажарная машына.

пажарнік, , м.

Тое, што і пажарны (у 2 знач.).

пажарны, .

  1. гл. пажар.

  2. Работнік пажарнай каманды.

    • Пажарныя былі ў касках.

  • На ўсякі пажарны выпадак (разм. жарт) — на ўсякі выпадак.

  • У пажарным парадку (разм.) — з паспешнасцю, даволі хутка.

пажарышча, , н.

Месца, дзе быў пажар.

  • Лясное п.

пажаўцелы, .

Які зрабіўся жоўтым.

  • П. бярэзнік.

пажаць, ; зак.

  1. Зжаць (гл. жаць).

    • П. ячмень.
    • Што пасееш, тое і пажнеш (прыказка).
  2. перан. Здабыць, атрымаць, заслужыць што-н. (высок.).

    • П. славу.
    • Хто пасее агонь, пажне пажар (прыказка).

|| незак. пажынаць, .

пажоўклы, .

Які зрабіўся жоўтым, набыў жоўтае адценне.

  • Пажоўклая папера.
  • Пажоўклая трава.

пажраць, ; зак. (разм.).

  1. чаго і без дапаўнення. З’есці чаго-н. у якой-н. колькасці, прыняць ежу.

  2. Прагна з’есці ўсё (звычайна пра жывёл).

    • Саранча пажрала пасевы.

|| незак. пажыраць, .

  • П. кнігі (перан. чытаць вельмі многа з захапленнем).
  • П. вачамі каго-, што-н. (перан. прагна, не адрываючыся глядзець на каго-, што-н.).