Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

арты́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто займаецца публічным выкананнем твораў мастацтва (акцёр, спявак, музыкант і пад.).

Эстрадны а.

Артысты цырка.

Оперны а.

Заслужаны а.

2. перан. Пра таго, хто валодае высокім майстэрствам у якой-н. галіне (разм.).

Гэта ж а. у сваёй справе.

|| ж. арты́стка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 1 знач.).

|| прым. артысты́чны, -ая, -ае.

Артыстычнае фае.

артысты́зм, -у, м. (кніжн.).

Высокае майстэрства ў мастацтве, віртуознасць у рабоце.

артысты́чны, -ая, -ае.

1. гл. артыст.

2. Уласцівы артысту.

А. характар.

Артыстычныя схільнасці.

3. Вельмі ўмелы, майстэрскі.

Артыстычная работа.

Заданне выканана артыстычна (прысл.).

|| наз. артысты́чнасць, -і, ж. (да 2 і 3 знач.).

артышо́к, -а, мн. -і, -аў, м.

Травяністая расліна з буйнымі фіялетавымі суквеццямі, ніжнія мясістыя часткі якіх ядомыя.

|| прым. артышо́кавы, -ая, -ае.

артэзія́нскі, -ая, -ае.

Заключаны ў глыбокіх ваданосных слаях пад натуральным ціскам; глыбінны.

А. калодзеж.

Артэзіянскія воды.

артэ́рыя, -і, мн. -і, -рый, ж.

1. Крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела.

2. перан. Шлях зносін (высок.).

Водныя артэрыі.

|| прым. артэрыя́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

А. ціск.

артэрыясклеро́з, -у, м.

Хранічнае захворванне артэрый.

ару́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; незак. (разм.).

1. чым. Дзейнічаць пры дапамозе чаго-н.

А. лапатай.

2. Распараджацца, праяўляць дзейнасць (звычайна адмоўную), кіраваць чым-н., гаспадарыць дзе-н.

На дачы арудаваў злодзей.

а́рфа¹, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Шчыпковы музычны інструмент у выглядзе вялікай трохвугольнай рамы з нацягнутымі на ёй струнамі.

|| прым. а́рфавы, -ая, -ае.

а́рфа², -ы, мн. -ы, -аў, ж.

Сельскагаспадарчая машына для ачысткі збожжа ад мякіны, пылу і пад. пасля малацьбы; веялка.

|| прым. а́рфавы, -ая, -ае.