Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

парася, і парасё, , н.

Дзіцяня свінні.

|| прым. парасячы, .

парасяціна, , ж.

Мяса парасяці як ежа.

паратунак, , м.

  1. Ратунак, дапамога ў бядзе.

    • Клікаць на п. суседзяў.
  2. Выхад з цяжкага становішча.

    • Не бачыць паратунку.

паратыф, , м.

Інфекцыйная кішэчная хвароба, роднасная з брушным тыфам.

|| прым. паратыфозны, .

параўнавацца, ; зак. (разм.).

Тое, што і параўняцца.

|| незак. параўноўвацца, .

параўнаваць, ; зак.

  1. Зрабіць роўным, гладкім.

    • П. асфальт катком.
  2. Зрабіць аднолькавым па даўжыні, вышыні і пад.

    • П. канцы вяроўкі.
  3. перан., каго. Зрабіць аднолькавымі, падобнымі ў чым-н.

    • Новае жыццё параўнавала людзей.

параўнальна і параўнаўча, прысл.

  1. У дастатковай ступені, болей або меней.

    • П. невялікі тэрмін.
    • Дзень прайшоў п. спакойна.
  2. у знач. прыназ. У параўнанні з кім-, чым-н. (ужыв. з прыназ. «з»).

    • Гэта група п. з іншымі зрабіла вялікую работу.

параўнальны, і параўнаўчы, .

Заснаваны на параўнанні, які служыць для параўнання.

  • Параўнальныя даныя.
  • П. метад даследавання.

параўнанне, , н.

  1. гл. параўнаць.

  2. Слова або выраз, які ўтрымлівае прыпадабненне аднаго прадмета да другога.

    • Народная творчасць багата параўнаннямі.

  • У параўнанні з кім-чымужыв. у знач. прыназ. параўнальна, калі параўнаць.

  • Сёлета ўраджай вышэйшы ў параўнанні з мінулым годам.
  • Ён больш дасведчаны ў гэтай справе ў параўнанні з іншымі.

параўнаць, ; зак.

  1. Паставіўшы побач, супаставіць для ўстанаўлення падабенства ці розніцы.

    • П. два лікі.
  2. Вобразна прыпадобніць.

    • Полаччыну можна п. са Швейцарыяй.
  3. Зрабіць роўным, аднолькавым.

    • Умовы жыцця і падобныя акалічнасці параўналі гэтых людзей.

|| незак. параўноўваць, .

|| наз. параўнанне, і параўноўванне, .

  • Не ідзе ў параўнанне (ні ў якое параўнанне) з кім-, чым-н. (нельга параўноўваць).