Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

панасыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што і чаго. Насыпаць чаго-н. у многіх месцах, усюды ці ў вялікай колькасці.

П. курганы.

За ноч панасыпала (безас.) снегу.

2. што. Сыплючы, напоўніць усё, многае.

П. збожжа ў мяхі.

панасяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. што. Зрабіць вялікую колькасць насечак на чым-н.

П. напільнікі.

2. чаго. Насячы, ссячы вялікую колькасць чаго-н.

П. жэрдак.

панато́чваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Натачыць, навастрыць усё, многае.

П. нажы.

2. чаго. Вытачыць на станку вялікую колькасць чаго-н.

П. верацён.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), чаго. Нагрызці вялікую колькасць чаго-н. (пра грызуноў, насякомых).

Мышы панаточвалі саломы.

панатраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., чаго.

1. Трасучы, сабраць вялікую колькасць чаго-н.

П. груш.

2. Натрэсці чаго-н. у многіх месцах.

П. саломы на зямлю.

панатыка́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. чаго. Натыкаць чаго-н. у якой-н. колькасці.

П. іголак у падушачку.

2. каго-чаго і што. Накалоць усё, многае або ўсіх, многіх.

П. матылькоў на іголкі.

панатыка́ць², -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., чаго.

Наткаць многа чаго-н.

П. палатна.

панаціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Нацерці, намазаць чым-н. усё, многае.

П. рукі шкіпінарам.

2. што. Начысціць да глянцу усё, многае.

П. паркет.

3. што. Пашкодзіць трэннем усё, многае; нацерці на чым-н. многа чаго-н.

П. ногі.

П. мазалі на руках.

4. чаго. Нарыхтаваць трэннем вялікую колькасць чаго-н.

П. канапель.

панацэ́я, -і, ж. (кніжн.).

Уяўны сродак, які нібыта лечыць усе хваробы (у алхімікаў).

П. ад усіх бед (перан., іран.).

панаця́гваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Нацягваючы, напяць усё, многае.

П. вяроўкі.

2. што. Надзець на сябе многа чаго-н., накрыцца чым-н. — пра ўсіх, многіх (разм.).

Дзеці панацягвалі на сябе коўдры.

3. чаго. Прыцягнуць, прынесці за некалькі прыёмаў вялікую колькасць чаго-н. (разм.).

П. галля.

паначышча́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. чаго. Чысцячы, нарыхтаваць многа чаго-н.

П. рыбы.

2. што. Начысціць, вычысціць усё, многае.

П. гузікі мундзіраў.