Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

захад, , м.

  1. Адзін з чатырох бакоў свету і напрамак, процілеглы ўсходу; частка гарызонта, дзе заходзіць сонца.

  2. Мясцовасць, размешчаная ў гэтым напрамку, а таксама («3» вялікае) краіны Заходняй Еўропы і Амерыкі.

    • Мастацтва Захаду.

|| прым. заходні, .

захаджалы, (разм.).

Прышлы з чужых мясцін, які зайшоў мімаходам.

  • Захаджалыя людзі.

захадзіць, ; зак.

Пачаць хадзіць.

  • Нервова захадзіў па пакоі.

захады, .

Меры, дзеянні, накіраваныя на дасягненне пэўнай мэты.

  • Рабіць або прымаць з.

захалусце, , н. (разм.).

Глухое, аддаленае ад цэнтра месца.

  • Жыць у захалусці.

|| прым. захалусны, .

захапіцца, ; зак.

  1. Цалкам аддацца якой-н. справе, занятку.

    • З. зборам значкоў.
    • З. любімай работай.
  2. Закахацца ў каго-н.

    • З. дзяўчынай.

|| незак. захапляцца, .

захапіць, ; зак.

  1. Хапаючы, узяць, забраць, схапіць.

    • З. жменю зерня.
  2. Сілай авалодаць кім-, чым-н.

    • З. чужую тэрыторыю.
    • З. у палон.
    • З. ініцыятыву (перан.).
  3. каго-што і чаго. Узяць з сабой.

    • З. плашч.
    • З. з сабой яды.
  4. перан. Вельмі зацікавіць, прымусіць поўнасцю аддацца якой-н. справе.

    • Новая ідэя захапіла яго.
  5. перан. Завалодаць увагай, зачараваць.

    • З. гледачоў ігрой.
  6. Раптоўна застаць.

    • З. каго-н. дома.
    • Навальніца захапіла нас у полі.
  7. Панесці з сабой, захапіўшы, падхапіўшы.

    • Цячэнне захапіла лодку.

|| незак. захопліваць, і захапляць, .

|| наз. захоп, .

захапленне, , н.

  1. Незвычайны ўздым пачуццяў, найвышэйшае задавальненне.

    • Быць у захапленні ад канцэрта.
    • Прыйсці ў з. ад чаго-н.
  2. Усхваляванасць, запал, натхненне.

    • Гаварыць з захапленнем.
  3. Павышаны інтарэс да чаго-н.

    • З. тэатрам.
    • З. футболам.
  4. Улюбёнасць у каго-н.

    • Гэта было з., а не каханне.

захапляльны, .

Тое, што і захапляючы.

захапляючы, .

Які выклікае захапленне, цікавасць.

  • З. раман.