Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

засень, і зацень, , ж.

Месца, зацененае чым-н. ад прамянёў сонца.

  • Схавацца ў з.

зацалаваць, ; зак. (разм.).

Пакрыць мноствам пацалункаў.

  • З. дзіця.

|| незак. зацалоўваць, .

зацвердзіць, ; зак.

Канчаткова ўстанавіць, прыняць, афіцыйна аформіць.

  • З. праект.
  • З. на пасаду дырэктара.

|| незак. зацвярджаць, .

|| наз. зацвярджэнне, .

зацвілы, .

Які пакрыўся цвіллю, заплеснелы.

  • З. хлеб.

|| наз. зацвіласць, .

зацвісці, ; зак.

Пачаць цвісці.

  • Зацвілі ружы.

|| незак. зацвітаць, .

зацвярдзелы, .

  1. Які стаў цвёрдым.

    • Зацвярдзелая зямля.
  2. Пра зычныя гукі: які вымаўляецца заўсёды цвёрда (беларускія гукі «дж», «ж., «р», «ц», «ч», «ш»).

    • Зацвярдзелыя зычныя.

зацвярдзенне, , н.

  1. гл. цвярдзець.

  2. Хваравітае ўшчыльненне мышачнай тканкі.

зацемна, прысл. (разм.).

Калі цёмна (пакуль яшчэ не развіднела або калі ўжо сцямнела).

  • Выехаць яшчэ з.
  • Завяршыць працу ўжо з.

зацерушыць, ; зак.

  1. Пакрыць тонкім слоем чаго-н. сыпкага.

    • Першы снег зацерушыў зямлю.
  2. Пачаць церушыць (пра снег і інш.).

    • Зацерушыў сняжок.

|| незак. зацярушваць, .

зацерці, ; зак.

  1. Тручы, зрабіць нябачным, знішчыць.

    • З. надпіс.
    • З. мокрыя сляды на падлозе.
  2. Сціснуць, пазбавіць магчымасці свабодна рухацца.

    • Ільды зацёрлі карабель.
    • З. ў натоўпе.
  3. перан. Наўмысна перашкодзіць каму-н. праявіць сябе, прасунуцца па службе (разм.).

    • З. маладога спецыяліста.
  4. Прыгатаваць расціраннем, замешваннем.

    • З. муку.

|| незак. заціраць, .