Verbum

зуб, ✂, м.

1. мн. зубы і зубы, зубоў. Касцявое ўтварэнне, орган у роце для адкусвання і разжоўвання ежы.

   • Кутнія зубы.
   • Малочныя зубы (у дзяцей).
   • Узброены да зубоў (перан. вельмі добра ўзброены).
   • З. на з. не пападае (пра дрыжыкі ад моцнага холаду, страху).
   • З. за з. (перан. адплачваючы за зло той жа меркай; разм.).
   • Зубы на паліцу палажыць (перан. абмежаваць сябе ў самым неабходным з-за адсутнасці сродкаў; разм.).
   • Зуб або зубы вастрыць на каго-н. (перан. злавацца, імкнуцца нашкодзіць; разм.).
   • Праз зубы гаварыць (ледзь раскрываючы рот, неахвотна).
   • Не па зубах (перан. не пад сілу, не па здольнасцях).

2. мн. зубы, -оў. Зубцы (гл. зубец у 1 знач.).

◊

• Ні ў зуб нагой (разм.) — зусім нічога (не ведаць, не разумець і пад.).

• Мець зуб на каго (разм.) — адчуваць тайную злобу, нездаволенасць у адносінах да каго-н.

|| памянш. зубок, ✂.

◊

• На зубок трапіць каму (разм.) — стаць прадметам насмешак, плётак, крытыкі.

• На зубок (вывучыць, выведаць) (разм.) — дакладна, дасканала.

|| прым. зубны, ✂ і зубавы, ✂.

• Зубны боль.
• Зубны ўрач.
• Зубны парашок (для чысткі зубоў).
• Зубны зычны (які вымаўляецца пры ўдзеле зубоў; спец.).
• Зубавая барана.

зубалячэнне, ✂, н. (кніжн.).

Лячэнне зубных хвароб.

|| прым. зубалячэбны, ✂.

зубарэзны, ✂, (спец.).

Прызначаны для вырабу зубцоў, зубчастых частак.

зубаскал, ✂, м. (разм.).

Пра чалавека, які любіць зубаскаліць, перасмешнік.

|| ж. зубаскалка, ✂.

|| прым. зубаскальскі, ✂.

зубаскаліць, ✂; незак. (разм.).

Насміхацца над кім-н., а таксама ўвогуле смяяцца, жартаваць.

|| наз. зубаскальства, ✂.

зубасты, ✂.

1. З вялікімі вострымі зубамі.

2. перан. Дзёрзкі, востры на язык.

   • З. хлопец.

|| наз. зубастасць, ✂.

зубаты, ✂.

1. Тое, што і зубасты (у 1 знач.).

2. Які мае зубы (спец.).

   • З. кіт.

зубачыстка, ✂, ж.

Завостранае гусінае пяро ці палачка для выдалення рэштак ежы, якія заселі паміж зубоў.

зуб’е, ✂, н., зб.

Зубцы (гл. зубец у 1 знач.).

• З. бараны.

зубец, ✂, м.

1. Востры выступ на інструменце, прыладзе, частцы машыны.

   • З. пілы.
   • Зубцы бараны.
   • Зубцы ў граблях.

2. звычайна мн. Надбудова на крапасной сцяне ў выглядзе слупкоў, размешчаных на аднолькавай адлегласці.

|| памянш. зубчык, ✂.