Verbum

усхадзі́цца, -хаджу́ся, -хо́дзішся, -хо́дзіцца; зак.

1. Дайсці да крайняй ступені праяўлення чаго-н.; пачаць моцна дурэць, сваволіць.

Дзеці ўсхадзіліся, не суняць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пачаць моцна бушаваць (пра з’явы прыроды).

Усхадзіўся вецер.

|| незак. усхо́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

усхапі́цца, -хаплю́ся, -хо́пішся, -хо́піцца; зак.

1. Хуткім рухам падняцца з месца.

У. з крэсла.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Хутка і нечакана пачацца.

Пасля адлігі ўсхапіўся мароз.

Усхапілася полымя.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Нечакана ўтварыцца, з’явіцца (пра мазалі, прышчы і пад.).

Усхапіліся крывавыя мазалі.

|| незак. усхо́плівацца, -аюся, -аешся, -аецца.

усхвалява́ны, -ая, -ае.

Які знаходзіцца ў стане хвалявання, выражае хваляванне.

У. выгляд.

У. голас.

Гаварыць усхвалявана (прысл.).

|| наз. усхвалява́насць, -і, ж.

усхвалява́цца гл. хвалявацца.

усхвалява́ць гл. хваляваць.

усхваля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак., каго-што (кніжн.).

Расхвальваць, праслаўляць.

усхлі́п, -у, мн. -ы, -аў, м.

Гук, які ўтвараецца пры плачы.

усхлі́пваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

Сутаргава ўдыхаць паветра пры плачы.

|| аднакр. усхлі́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні́.

|| наз. усхлі́пванне, -я, н.

усхо́д¹, -у, М -дзе, м.

1. Паяўленне, час, а таксама месца паяўлення свяціла над гарызонтам.

Устаць да ўсходу сонца.

2. Адзін з чатырох напрамкаў свету, процілеглы захаду, і напрамак прасторы, процілеглы захаду; частка гарызонту, дзе ўсходзіць Сонца.

3. (з вялікай літары). Краіны, размешчаныя ў гэтым напрамку і супрацьпастаўленыя Заходняй Еўропе і Амерыцы.

Падарожжа на У.

Блізкі У.

Далёкі У.

○ Паўднёвы ўсход — напрамак паміж поўднем і ўсходам.

Паўночны ўсход — напрамак паміж поўначчу і ўсходам.

|| прым. усхо́дні, -яя, -яе.

усхо́д², -у, М -дзе, м.

Верхняя больш высокая частка ступні, пад’ём.

Боты ціснуць на ўсходзе.