Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

пу́начка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Невялікая паўночная птушка сямейства аўсянкавых.

пункт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Месца, якое характарызуецца пэўнымі адзнакамі і можа быць выкарыстана для неабходных дзеянняў.

Камандны п.

Зборны п.

Прызыўны п.

Перагаворны п.

Самы высокі п. гары.

2. Асобнае палажэнне, раздзел у складзе чаго-н. (дакумента, выкладання і пад.).

Асноўныя пункты даклада.

Выкласці па пунктах (таксама перан.: паслядоўна).

3. Асобны момант, перыяд у развіцці падзей, дзеяння.

Кульмінацыйны п.

4. Асноўнае паняцце геаметрыі, а таксама механікі, фізікі — месца, якое не мае вымярэння, мяжа адрэзка лініі.

П. перасячэння прамых.

П. апоры.

П. прылажэння сіл.

П. сонцастаяння.

5. Тэмпературная мяжа, пры якой рэчыва змяняе свой стан.

П. замярзання.

П. плаўлення.

Населены пункт — горад, пасёлак, вёска і пад., дзе пастаянна жывуць людзі.

Пункт погляду (або гледжання) на што — чыя-н. думка, погляд на што-н.

У мяне на гэта свой пункт погляду.

|| памянш. пу́нкцік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 2 знач.).

пунктуа́льны, -ая, -ае.

Вельмі дакладны, акуратны ў выкананні чаго-н.

П. чалавек.

Пунктуальнае выкананне.

|| наз. пунктуа́льнасць, -і, ж.

пунктуа́цыя, -і, ж.

Вучэнне аб сістэме знакаў прыпынку і правілах іх выкарыстання ў пісьмовым тэксце.

Засвоіць пунктуацыю.

|| прым. пунктуацы́йны, -ая, -ае.

пункці́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

Лінія, якая ўтвараецца з кропак, кароткіх рысак.

|| прым. пункці́рны, -ая, -ае.

Пункцірнае акрэсленне сітуацыі (перан.: у агульных рысах).

пу́нкцыя, -і, ж. (спец.).

Пракол (тканкі, поласці, сасуда) з лячэбнымі або дыягнастычнымі мэтамі.

|| прым. пункцы́йны, -ая, -ае.

пунсаве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.

1. Рабіцца пунсовым, чырвоным.

П. ад радасці.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вылучацца сваім колерам.

Пунсавеюць суніцы на паляне.

пунсова-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач. з пунсовым адценнем, напр.: пунсова-ружовы, пунсова-чырвоны.

пунсо́вы, -ая, -ае.

Ярка-чырвоны.

П. мак.

Пунсовыя шчокі.

|| наз. пунсо́васць, -і, ж.

пунш, -у, мн. -ы, -аў, м.

Напітак з рому, закіпячонага з цукрам, вадой і фруктамі.

|| прым. пу́ншавы, -ая, -ае.