Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

пале́нне¹ гл. паліць¹.

пале́нне², -я, н., зб.

Пале́ны.

Злажыць п. пад навес.

палео́граф, -а, мн. -ы, -аў, м.

Спецыяліст па палеаграфіі.

пале́пшаць гл. лепшаць.

пале́пшыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -шыцца; зак.

Стаць лепшым.

Здароўе палепшылася.

Надвор’е палепшылася.

|| незак. паляпша́цца, -а́ецца.

пале́пшыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак., што.

Зрабіць лепшым.

П. якасць прадукцыі.

П. настрой.

|| незак. паляпша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. паляпшэ́нне, -я, н. і пале́пшанне, -я, н.

пале́так, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м.

Участак поля, які выкарыстоўваецца пад пасевы.

Кукурузныя палеткі.

|| прым. пале́тачны, -ая, -ае і пале́ткавы, -ая, -ае.

па́лец, -льца, мн. -льцы, -льцаў, м.

1. Адна з пяці рухомых канцавых частак кісці рукі, ступні нагі (у чалавека) або лапы (у жывёлы).

Безыменны палец.

2. У машынах, механізмах і пад.: замацаваная дэталь у выглядзе акруглага стрыжня (спец.).

Поршневы п.

Праз пальцы глядзець на каго-што (разм., неадабр.) — свядома не заўважаць каго-, што-н.; абыякава ставіцца да каго-, чаго-н.

Ведаць як свае пяць пальцаў каго-што (разм.) — ведаць вельмі добра.

Пальцам паказваць на каго-што (разм.) — указваць, звяртаць асобую ўвагу на каго-, што-н.

|| памянш. па́льчык, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 знач.).

|| прым. па́льцавы, -ая, -ае.

П. сустаў.

палёгка, -і, ДМ -гцы, ж.

1. гл. палегчыць.

2. Стан лёгкасці, вызвалення ад чаго-н.

Адчуць палёгку.

палёт, -у, М -лёце, мн. -ы, -аў, м.

Рух, перамяшчэнне па паветры.

П. ракеты.

П. на Марс.

П. думкі (перан.). Птушка высокага палёту (перан.; пра чалавека, які займае важнае становішча; разм., іран.).

|| прым. палётны, -ая, -ае (спец.).

Палётная вага (вага лятальнага апарата, гатовага да палёту).