Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

барахо́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Чалавек, які скупляе і перапрадае старыя рэчы.

|| ж. барахо́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. барахо́льшчыцкі, -ая, -ае.

барацьба́, -ы́, ж.

1. Схватка дваіх, з якіх кожны імкнецца перамагчы другога, а таксама від спорту, калі два спартсмены імкнуцца пакласці адзін аднаго на лапаткі.

Б. асілкаў.

Французская б.

2. Змаганне супрацьлеглых сіл, ідэйна-грамадскіх кірункаў.

Б. класаў.

3. з чым, за што. Дзейнасць, накіраваная на пераадоленне, знішчэнне чаго-н.

Б. з алкагалізмам.

Б. за якасць прадукцыі.

4. перан. Сутыкненне супярэчлівых пачуццяў, імкненняў, думак.

Б. радасці з зайздрасцю.

барацьбі́т, -а́, М -біце́, мн. -ы́, -о́ў, м.

Удзельнік барацьбы, змагар за ўсталяванне і распаўсюджванне новага, перадавога.

Барацьбіты за мір.

Барацьбіты падполля.

|| ж. барацьбі́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

барбары́с, -у, м.

Калючая кустовая расліна сямейства барбарысавых з дробнымі чырвонымі ягадамі, а таксама самі ягады.

|| прым. барбары́савы, -ая, -ае.

Барбарысавае варэнне.

барбо́с, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Вялікі дваровы сабака.

2. перан. Пра злога, грубага чалавека (лаянк.).

ба́рва, -ы, ж.

1. Фарба, афарбоўка, колер.

Барвы восені.

2. Густа-чырвоны, пурпуровы колер.

Б. заліла лес.

барваве́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ваве́е і барво́вець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ваве́е; незак.

1. Станавіцца чырвоным, чырванець.

Усход барвавее.

2. Вылучацца сваім чырвоным колерам.

Сцягі барвавеюць.

|| зак. пабарваве́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́е і пабарво́вець, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -е́е.

барво́вы і барвя́ны, -ая, -ае.

Густа-чырвоны.

Барвовае зарыва.

|| наз. барво́васць, -і, ж. і барвя́насць, -і, ж.

барвя́нец, -нцу, м.

Густа-чырвоны, пурпуровы колер.

Дрэвы змянілі зялёны ўбор на б.

барвяне́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не́е; незак.

Тое, што і барвавець.

Барвянеюць сцягі.

|| зак. пабарвяне́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -не́е.