Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

бай¹, ба́я, мн. ба́і, ба́яў, м. (гіст.).

У Сярэдняй Азіі: буйны землеўладальнік або ўласнік жывёлы.

|| прым. ба́йскі, -ая, -ае.

Байскія землі.

бай², Ба́я і ба́ю, мн. ба́і, ба́яў, м. (разм.).

1. (з вялікай літары) Ба́я. Міфічная істота дзіцячага фальклору, якая расказвае байкі, казкі.

Ішоў Б. па сцяне.

2. ба́ю. Гаворка.

Вось бачыце, не слухалі майго баю.

байба́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Стэпавая жывёліна атрада грызуноў, якая восень і зіму праводзіць у спячцы.

2. перан. Пра непаваротлівага, гультаяватага чалавека (разм.).

|| прым. байбако́вы, -ая, -ае (да 1 знач.) і байба́цкі, -ая, -ае (да 2 знач.).

байда́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

Адна- або двухмесная лёгкая спартыўная лодка з закрытым верхам.

Паход на байдарках.

|| прым. байда́рачны, -ая, -ае.

ба́йка¹, -і, ДМ ба́йцы, мн. -і, ба́ек, ж.

1. Кароткі літаратурны твор алегарычнага зместу з павучальнай канцоўкай.

Байкі Кандрата Крапівы.

2. перан., часцей мн. Пустыя размовы, выдумкі (разм.).

Ці варта слухаць розныя байкі.

|| прым. ба́ечны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Баечная мараль.

ба́йка², -і, ДМ ба́йцы, ж.

Мяккая баваўняная тканіна з прыгладжаным ворсам.

|| прым. ба́йкавы, -ая, -ае.

Байкавая коўдра.

байкапі́сец, -пісца, мн. -пісцы, -пісцаў, м.

Аўтар баек¹ (у 1 знач.).

Выдатны б.

байкатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., каго-што.

Падвяргаць байкоту.

Б. выбары.

Б. рашэнні.

байко́т, -у, Мо́це, мн. -ы, -аў, м.

Спосаб уздзеяння на асобу, арганізацыю, дзяржаву і пад., калі цалкам або часткова спыняюцца адносіны з імі.

Аб’явіць б. бракаробам.

байні́ца, -ы, мн. -ы, -ні́ц, ж.

Адтуліна ў сцяне абарончых збудаванняў для вядзення агню.

|| прым. байні́чны, -ая, -ае.