Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

гарма́та, -ы, ДМа́це, мн. -ы, -ма́т, ж.

Агульная назва артылерыйскай зброі (пушка, гаўбіца, марціра і інш.).

Супрацьтанкавая г.

|| прым. гарма́тны, -ая, -ае.

гармі́дар, -у, м. (разм.).

1. Гучная бязладная гаворка наперабой; шум, вэрхал.

2. Беспарадак, неразбярыха.

гармо́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

Біялагічна актыўнае рэчыва, якое выдзяляюць у кроў залозы ўнутранай сакрэцыі.

|| прым. гармана́льны, -ая, -ае.

Гарманальныя прэпараты.

гармо́нік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Музычны інструмент, які складаецца з дзвюх дэк з клавіятурай, злучаных паміж сабой расцяжнымі мяхамі.

2. у знач. прысл. гармо́нікам, у гармо́нік. Густымі паралельнымі складкамі (пра паперу, скуру і пад.).

Злажыць ліст паперы гармонікам.

Гу́бны гармонік — музычны інструмент у форме прадаўгаватай скрыначкі з металічнымі язычкамі і адтулінамі для ўдзімання паветра.

гармо́нія, -і, ж.

1. Зладжанасць, узаемная адпаведнасць у спалучэнні чаго-н.

Г. гукаў.

Г. святла і ценю.

Г. інтарэсаў.

2. Раздзел тэорыі музыкі, вучэнне аб правільнай пабудове сугучнасцей у кампазіцыі (спец.).

|| прым. гармані́чны, -ая, -ае (у 1 знач.).

гарнавы́, -а́я, -о́е.

1. гл. горан.

2. у знач. наз. гарнавы́, -о́га, мн. -ы́я, -ы́х, м. Рабочы пры горне.

Г. доменнай печы.

гарналы́жнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Спартсмен, які займаецца гарналыжным спортам.

|| ж. гарналы́жніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

гарналы́жны, -ая, -ае.

Які мае адносіны да лыжнага спорту ва ўмовах горнай мясцовасці.

Г. спорт.

гарнаста́й, -я, мн. -і, -яў, м.

Пушны драпежны звярок сямейства куніцавых з каштоўным белым футрам і чорным кончыкам хваста зімой, а таксама футра гэтага звярка.

|| прым. гарнаста́евы, -ая, -ае.

га́рнец, га́рца, мн. га́рцы, га́рцаў, м.

Старая мера сыпкіх рэчываў, роўная 3,28 літра, а таксама пасудзіна такой ёмістасці.

Г. жыта.

|| памянш. га́рчык, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. га́рцавы, -ая, -ае.

Г. збор.