Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

га́нак, -нка, мн. -нкі, -нкаў, м.

Прыбудова перад уваходам у хату ў выглядзе пляцоўкі з прыступкамі.

|| памянш. га́начак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. га́начны, -ая, -ае.

ганара́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

Грашовая ўзнагарода, якую атрымліваюць літаратары, мастакі, журналісты і пад. за сваю працу.

|| прым. ганара́рны, -ая, -ае.

ганарлі́вец, -ліўца, мн. -ліўцы, -ліўцаў, м.

Ганарысты, фанабэрысты чалавек.

|| ж. ганарлі́ўка, -і, ДМ -ліўцы, мн. -і, -лівак.

ганарлі́вы, -ая, -ае.

1. Перакананы ў сваёй годнасці і вартасці.

Ганарлівая дзяўчына.

2. Поўны гонару (у 2 знач.); фанабэрысты.

Ганарлівая пастава.

|| наз. ганарлі́васць, -і, ж. (да 2 знач.).

ганаро́вы, -ая, -ае.

1. Які карыстаецца пашанай; пачэсны.

Г. госць.

2. Які прысвойваецца за вялікія заслугі.

Ганаровая грамата.

3. Які выбіраецца ў знак павагі, пашаны.

Г. прэзідыум.

Г. акадэмік.

4. Які выражае гонар, праводзіцца ў знак павагі.

Ганаровая варта.

5. Які аказвае гонар каму-н.

Г. абавязак.

Ганаровая нічыя (якая не парушае годнасці).

|| наз. ганаро́васць, -і, ж.

ганары́сты, -ая, -ае.

Які выражае ўласную перавагу і годнасць; фанабэрысты, самаўпэўнены.

Г. мастак.

Ганарыстай (наз.) і ў крыніцы не будзе вады чыстай (прыказка).

|| наз. ганары́стасць, -і, ж.

ганары́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; -ры́мся, -ры́цеся, -ра́цца; незак.

1. кім-чым і са злуч. «што». Адчуваць гонар (у 1 знач.).

Г. сынам.

2. Быць ганарыстым; задавацца.

ганарэ́я, -і, ж.

Венерычная хвароба: гнойнае запаленне мочаспускальнага канала.

|| прым. ганарэ́йны, -ая, -ае.

гангрэ́на, -ы, ж.

Амярцвенне тканак арганізма, якое суправаджаецца іх гніеннем.

|| прым. гангрэно́зны, -ая, -ае.

га́нгстар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Бандыт, грабежнік.

Гангстары Нью-Ёрка.

Гангстары пяра (перан.).

|| прым. га́нгстарскі, -ая, -ае.