шасцёра, -цяры́х, -цяры́м, -цяры́мі, ліч. зб.
1. 3 назоўнікамі мужчынскага і агульнага роду, што абазначаюць асоб, з разам узятымі асабовымі назоўнікамі мужчынскага і жаночага роду, з назоўнікамі мн. л., якія абазначаюць жывых істот абодвух полаў з асабовымі займеннікамі мн. л. і без залежнага слова: колькасць шэсць.
Ш. хлопцаў.
Ш. сірот.
Нас было ш.: тры хлопцы і тры дзяўчыны.
Ш. свіней.
Тыя ш. ўжо пайшлі.
Шасцярым прапаноўвалі.
2. 3 назоўнікамі, якія абазначаюць маладых істот: колькасць шэсць.
Ш. дзяцей.
Ш. звяркоў.
3. звычайна
Н і В.
З множналікавымі назоўнікамі: шэсць прадметаў. Ш. сутак.
Ш. калёс.
Ш. нажніц.
4. звычайна
Н і В.
З некаторымі назоўнікамі, якія абазначаюць прадметы, што існуюць або якія носяць у пары: шэсць пар. Ш. шкарпэтак.
Ш. туфель.
шасцёрка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.
1. Лічба
6.
2. Назва чаго-н., што змяшчае шэсць адзінак, напр.: запрэжка ў шэсць коней, група з шасці чалавек, шлюпка з трыма парамі вёсел, карта, дошчачка даміно з шасцю ачкамі і пад.
3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 6 (разм.).
Тут спыняецца ш. (пра аўтобус, тралейбус і пад.).
4. Дэталь у малатарні; шасцярня².
|| прым. шасцёрачны, -ая, -ае (да 2 знач.).
шасці...
Першая частка складаных слоў са знач.:
1) які змяшчае шэсць якіх-н. адзінак, складаецца з шасці адзінак, напр.: шасцібальны, шасцівалентны, шасцівёславы, шасцівугольны, шасцідзённы, шасцімесны, шасцімесячны, шасцірублёвы, шасціструнны;
2) які мае адносіны да шасці, да шостага, напр.: шасцігадзінны (поезд), шасцікласнік.
шасцігадзі́нны, -ая, -ае.
1. Працягласцю ў шэсць гадзін.
Ш. рабочы дзень.
2. Назначаны на шэсць гадзін.
Ш. цягнік.
шасцігадо́вы, -ая, -ае.
1. гл. шасцігоддзе.
2. Які праіснаваў шэсць гадоў.
шасціго́ддзе, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Тэрмін у шэсць гадоў.
2. чаго. Гадавіна падзеі, што была шэсць гадоў назад.
|| прым. шасцігадо́вы, -ая, -ае.
шасцідзесяцігадо́вы, -ая, -ае.
1. гл. шасцідзесяцігоддзе.
2. Які праіснаваў шэсцьдзясят гадоў.
шасцідзесяціго́ддзе, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Тэрмін у шэсцьдзясят гадоў.
2. чаго. Гадавіна падзеі, якая адбылася шэсцьдзясят гадоў таму назад.
Адсвяткаваць чыё-н. ш. (шасцідзясяты дзень нараджэння).
|| прым. шасцідзесяцігадо́вы, -ая, -ае.
шасцідзяся́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.
Прагрэсіўны грамадска-палітычны дзеяч 60-х гг.
19 ст. ў Расіі.
|| ж. шасцідзяся́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц.
шасцідзяся́ты гл. шэсцьдзясят.