Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

упо́йваць гл. упаіць.

упо́кат, прысл. (разм.).

Тое, што і покатам (у 1 знач.).

упо́мніць, -ню, -ніш, -ніць; зак., каго-што (разм.).

Запомніць, утрымаць у памяці.

Дзе ты ўсё ўпомніш.

упо́перак і упапяро́к, прысл. і прыназ.

1. прысл. У шырыню, па шырыні чаго-н.

Разрэзаць дошкі ў.

2. прыназ. з Р. Ужыв. для ўказання на накіраванасць дзеяння па шырыні чаго-н.

Рухацца на лодцы ўпоперак (упапярок) ракі.

упо́р, -а і -у, м.

1. -у, гл. уперці (у 3 знач.), уперціся (у 1 знач.).

2. мн. -ы, -аў. Прадмет, месца, у якое ўпіраюцца; падпорка.

Прылегчы на ў. і стрэліць.

У. для ног.

Ва ўпор

1) у непасрэднай блізкасці ад цэлі.

Стрэліць ва ўпор;

2) адкрыта, без хітрыкаў (разм.).

Сказаць ва ўпор;

3) пільна, прама і блізка.

Паглядзець на каго-н. ва ўпор.

Рабіць упор на каго-што або на кім-чым — звяртаць асаблівую ўвагу на каго-, што-н., падкрэсліваць значэнне каго-, чаго-н.

упо́равень, прысл. і прыназ. з Т (разм.).

1. прыназ., з чым. На адной лініі, вышыні, глыбіні і пад.; на адным узроўні.

Вада ў. з краямі бочкі.

Самалёт ляціць у. з воблакамі.

2. прысл., з кім. Аднолькава, на роўных правах.

Адчуваць сябе ў. з іншымі.

3. прыназ., з кім-чым. Поруч, побач.

Сядзець у. з кім-н.

упо́рны, -ая, -ае.

Які служыць, прызначаны для ўпору.

У. ніт.

упо́тай і упо́тайкі, прысл.

Непрыметна для іншых, тайком, цішком.

У. назіраць за кім-н.