Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

патро́н¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Гільза з капсулем, зарадам і куляй (або шротам).

Баявыя патроны.

2. Полая трубка, цыліндр для ўсталявання чаго-н. у розных прыстасаваннях, прыборах (спец.).

|| прым. патро́нны, -ая, -ае.

патро́н², -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У Старажытным Рыме: асоба, якая брала пад сваю апеку бедных.

2. Гаспадар прадпрыемства, фірмы.

3. перан. Заступнік, абаронца (кніжн.).

патро́ннік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

Задняя частка канала ствала агнястрэльнай зброі, куды ўкладваецца патрон¹ (у 1 знач.).

патро́ху, прысл.

1. У невялікай колькасці, нямнога.

Ён есць п., але часта.

2. Паступова, з цягам часу.

Хворы пачаў п. папраўляцца.

па́трубак, -бка, мн. -бкі, -бкаў, м. (спец.).

Кароткая трубка, якая служыць адводам у трубаправодах, рэзервуарах і пад.

|| прым. па́трубкавы, -ая, -ае.

патру́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

Невялікая група ад воінскага падраздзялення, міліцыі, ад грамадскай аховы (ці ваеннае судна, самалёт) для нагляду за парадкам, за бяспекай у пэўным раёне.

Баявы п.

П. міліцыі.

Зялёны п. (па ахове лесу).

|| прым. патру́льны, -ая, -ае.

Патрульная служба.

патрулява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак., што і без дап.

Выконваць патрульную службу.

патрыво́жыцца гл. трыво́жыцца.

патрыво́жыць гл. трывожыць.

патрыёт, -а, М -ёце, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек, прасякнуты патрыятызмам.

Быць патрыётам сваёй Радзімы.

2. перан., чаго. Чалавек, шчыра адданы якой-н. справе, які горача любіць што-н.

П. свайго калектыву.

|| ж. патрыётка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.