Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

апры́краць, -аю, -аеш, -ае; зак.

Стаць прыкрым, непрыемным; моцна надакучыць каму-н. з-за аднастайнасці.

Апрыкралі дажджы.

апры́кры, -ая, -ае.

Які стаў прыкрым, непрыемным, нязносным з-за аднастайнасці.

апрыто́мнець, -ею, -ееш, -ее; зак.

1. Ачуцца, прыйсці да прытомнасці.

2. Апамятацца, набыць здольнасць спакойна разважаць і дзейнічаць.

апрыхо́даваць гл. прыходаваць.

апры́чнік, -а, мн. -і, -аў, м. (гіст.).

Той, хто знаходзіўся ў радах апрычніны (у 3 знач.).

Царскія апрычнікі.

апры́чніна, -ы, ж.

1. гіст. Сістэма надзвычайных мер, ажыццёўленая царом Іванам IV Грозным для разгрому баярска-княжацкай апазіцыі і ўмацавання самадзяржаўя.

2. Частка дзяржаўных тэрыторый, якія знаходзіліся ў кіраванні цара Івана IV і служылі яму апорай у насаджэнні сваёй палітыкі.

3. Спецыяльнае войска цара Івана IV для правядзення яго палітыкі, высочвання і выкаранення «крамолы».

|| прым. апры́чны, -ая, -ае.

Апрычнае войска.

Апрычныя ўладанні.

апрышча́вець гл. прышчавець.

апрэ́сніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., што.

Зрабіць прэсным, ачысціць ад солей.

А. марскую ваду.

|| незак. апрасня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. апрасне́нне, -я, н.

|| прым. апрасня́льны, -ая, -ае.