Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

суро́вець, -ею, -ееш, -ее; незак.

Станавіцца суровым.

|| зак. пасуро́вець, -ею, -ееш, -ее.

суро́вы, -ая, -ае.

1. Якому не ўласціва паблажлівасць да сябе і іншых; цвёрды, ненахісны; уласцівы такому чалавеку.

С. камандзір.

С. характар.

2. Які не дапускае ніякіх паслабленняў; вельмі строгі; бязлітасны, жорсткі.

Суровая дысцыпліна.

Суровыя меры.

3. Вельмі цяжкі, поўны выпрабаванняў, невыносны.

Суровыя дні вайны.

4. Неспрыяльны для жыцця, халодны.

С. клімат.

Суровая зіма.

|| наз. суро́васць, -і, ж. (да 1—3 знач.).

суро́дзіч, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Сваяк, родзіч.

2. Чалавек, блізкі з кім-н. па паходжанні, нацыянальнай прыналежнасці, месцы нараджэння.

3. перан. Жывёліна або расліна, што належаць да аднаго роду.

Кошка і яе дзікія суродзічы.

суро́к, -рка́, мн. -ркі́, -рко́ў, м.

Невялікі грызун сямейства вавёркавых, які жыве ў глыбокіх норах і зімой залягае ў спячку.

|| прым. сурко́вы, -ая, -ае.

суро́кі, -аў (разм.).

У народных павер’ях: няшчасце, хвароба і пад., прынесеныя каму-н. нядобрым вокам.

суро́чыць, -чу, -чыш, -чыць; -чаны; зак., каго-што і без дап. (разм.).

1. У народных павер’ях: прынесці няшчасце, хваробу і пад. каму-н. нядобрым вокам.

2. Пахвальбой, прадказваннямі пашкодзіць каму-, чаму-н.

Не хвалі сына, а то можна с.

су́рык, -у, м.

Мінеральная чырвонааранжавая або чырвона-карычневая фарба.

Свінцовы с.

|| прым. су́рыкавы, -ая, -ае.