Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

апе́рціся гл. абаперціся.

аперцэ́пцыя, -і, ж. (кніжн.).

Успрыманне, пазнаванне на падставе ранейшых уяўленняў і запасу ведаў.

|| прым. аперцэпцы́йны, -ая, -ае.

аперы́раваць¹, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., каго-што.

Зрабіць (рабіць) аперацыю¹.

А. хворага.

аперы́раваць², -рую, -руеш, -руе; -руй; незак. (кніжн.).

1. Праводзіць ваенныя аперацыі², дзейнічаць.

А. у тыле ворага.

2. перан., чым. Карыстацца данымі, фактамі пры вывадах, доказах.

А. фактамі.

аперыты́ў, -ты́ву, м.

Слабаалкагольны напітак, які павышае апетыт.

апе́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пакрыцца пер’ем (пра птушак).

2. перан. Стаць самастойным, сталым, забяспечаным.

|| незак. апе́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

апе́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., каго-што.

Пакрыць, упрыгожыць пер’ем.

А. стралу.

|| незак. апе́рваць, -аю, -аеш, -ае.

аперэ́та, -ы, ДМэ́це, мн. -ы, -рэ́т, ж.

1. Музычны камедыйны твор, у якім спевы чаргуюцца з размовай і танцамі.

2. Пастаноўка такога твора на сцэне.

Іграць у аперэце.

3. Тэатр, у якім ставяцца музычна-вакальныя творы камедыйнага характару.

|| прым. аперэ́тачны, -ая, -ае.

А. акцёр.

апеты́т, -у, Мы́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Жаданне есці.

Добры а.

2. перан., звычайна мн. Вялікія жаданні, патрэбнасці (разм.).

Воўчы апетыт — вельмі вялікі, няўтольны апетыт.

апеты́тны, -ая, -ае.

Які ўзбуджае апетыт, смачны, прыемны на выгляд.

А. торт.

|| наз. апеты́тнасць, -і, ж.