Verbum

зацьме́нне, -я, н.

1. Астранамічная з’ява, калі адно нябеснае цела або яго цень закрывае другое нябеснае цела.

З.

Месяца.

Сонечнае з.

2. перан. Часовае замарачэнне галавы.

На яго найшло нейкае з.

зацьмі́ць, -млю́, -мі́ш, -мі́ць; зак., каго-што.

1. Засланіўшы сабой, зрабіць нябачным.

Хмары зацьмілі сонца.

2. перан. Перавысіць у якіх-н. адносінах.

З. усіх непараўнанай прыгажосцю.

|| незак. зацьмява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зацэментава́ць гл. цэментаваць.

зацэнтрава́ць гл. цэнтраваць.

зацю́каць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго (што) (разм.).

Пастаяннымі прычэпкамі, нападкамі зрабіць запужаным, забітым.

Зусім зацюкалі хлопца.

зацяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

1. Замарыцца ад доўгай хады.

З. за дзень.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Забрудзіцца ад працяглага нашэння.

Вопратка зацягалася.

зацяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (разм.).

1. каго (што). Замучыць, цягаючы з аднаго месца ў другое.

З. па судах.

2. што. Занасіць пры працяглым выкарыстанні.

З. адзежу.

З. плашч.

3. перан., што. Часта карыстаючыся, зрабіць трывіяльным, збітым.

Зацяганы выраз.

зацягну́цца, -ягну́ся, -я́гнешся, -я́гнецца; -ягні́ся; зак.

1. Зацягнуць на сабе што-н.; туга завязацца.

З. рэменем.

Пятля зацягнулася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абвалакаючыся чым-н., пакрыцца цалкам.

Рака зацягнулася тонкім лёдам.

Рана зацягнулася (зажыла, пакрыўшыся скуркай).

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Запаволіцца ў развіцці, працягнуцца да пэўнага часу.

Сход зацягнуўся.

4. Глыбока ўдыхнуць у сябе дым пры курэнні.

5. З цяжкасцю зайсці, дабрацца куды-н. (разм.).

З. дадому.

|| незак. заця́гвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. заця́гванне, -я, н. (да 1—3 знач.) і заця́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 3 і 4 знач.).

зацягну́ць, -ягну́, -я́гнеш, -я́гне; -ягні́; -я́гнуты; зак.

1. што. Сілай, угаворамі прывесці, прымусіць зайсці куды-н. (разм.).

З. у госці.

З. у клуб.

2. што. Уцягнуць у сярэдзіну, у вузкую адтуліну або засмактаць¹.

З. нітку ў іголку.

З. у дрыгву.

3. што. Удыхнуць у сябе (дым, паветра і пад.), закурыць (разм.).

З. носам паветра.

З. люльку.

4. што чым. Абвалакаючы, пакрыць поўнасцю.

Хмары зацягнулі неба.

Рану зацягнула (безас.; пра тонкую плёнку пры загойванні).

5. што. Завесіць.

З. фіранку.

6. што. Туга завязаць, сцягнуць.

З. гарсэт.

7. што і з чым. Затрымаць, замарудзіць заканчэнне чаго-н.

З. сяўбу.

З. з водзывам на кнігу.

8. што. Заспяваць (разм.).

З. песню.

|| незак. заця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заця́гванне, -я, н. (да 2, 3, 5—8 знач.) і заця́жка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 4, 7 і 8 знач.).

зацяжа́раць гл. цяжараць.