Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

зя́бкі, -ая, -ае.

1. Халодны, сцюдзёны.

Пацягнуў з. вецер.

Была буйная зябкая раса.

2. Адчувальны да сцюжы.

У яго змалку былі зябкія рукі.

|| наз. зя́бкасць, -і, ж.

зя́бліва, -а, н.

1. Узаранае з восені поле пад веснавую сяўбу.

Сеяць па зябліве.

2. Асенняе ўзорванне поля.

Аратыя паехалі на з.

|| прым. зя́блевы, -ая, -ае.

зя́бліць, -лю, -ліш, -ліць; незак., што.

Араць пад зябліва.

З. іржэўнік.

зя́бнуць, -ну, -неш, -не; зяб, -бла; -ні; незак.

Мерзнуць, вельмі моцна адчуваць холад.

Рукі зябнуць.

|| зак. азя́бнуць, -ну, -неш, -не; азя́б, -бла; -ні.

зява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. Тое, што і пазяхаць.

З. увесь вечар.

2. Быць няўважлівым, неабачлівым; упускаць зручны выпадак.

З. фігуру за фігурай.

|| зак. празява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 2 знач.).

|| аднакр. зяўну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; зяўнём, зеўняце́, зяўну́ць; -ні́.

|| наз. зява́нне, -я, н.

зяво́к, зяўка́, мн. зяўкі́, зяўко́ў, м. (разм.).

Недагляд, промах.

З. гульца.

зязю́ля, -і, мн. -і, -зю́ль, ж.

Лясная пералётная птушка, якая звычайна не ўе гнязда і кладзе яйкі ў чужыя гнёзды.

|| прым. зязю́лін, -а, -ы.

З. лён (назва расліны сямейства гваздзіковых; куколь).

зяле́на-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) зялёны (у 1 знач.), з зялёным адценнем, напр.: зялёна-блакітны, зялёна-буры, зялёна-жоўты, зялёна-карычневы;

2) зялёны (у 1 знач.), у спалучэнні з іншым асобным колерам, напр.: зялёна-белы, зялёна-чырвоны.

зяле́ніва, -а, н.

1. зб. Зялёная трава, расліннасць, зеляніна.

Нарваць зяленіва свінням.

2. Зялёны колер чаго-н.

зялёнка¹, -і, ДМ -нцы, тпн. -і, -нак, ж.

Ядомы грыб з пласціністай зялёнай шапкай.

Зялёнкі — самыя познія грыбы восені.