Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

заціка́віцца, -ка́ўлюся, -ка́вішся, -ка́віцца; зак., кім-чым.

Праявіць, адчуць цікавасць да каго-, чаго-н.

З. музыкай.

|| незак. заціка́ўлівацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. заціка́ўленасць, -і, ж.

заціка́віць, -ка́ўлю, -ка́віш, -ка́віць; -ка́ўлены; зак., каго (што) чым.

1. Абудзіць у кім-н. цікавасць да чаго-н.

З. слухачоў лекцыяй.

Што вас тут зацікавіла?

2. Заахвоціць матэрыяльна, практычнымі выгодамі.

Зацікаўленыя бакі.

|| незак. заціка́ўліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заціка́ўленасць, -і, ж.

заціка́ўленасць, -і, ж.

1. гл. зацікавіцца, зацікавіць.

2. Матэрыяльны, практычны інтарэс да чаго-н.

Матэрыяльная з.

З. у справе.

заціна́цца гл. зацяцца.

заціна́ць гл. зацяць.

заці́рка, -і, ДМ -рцы, ж.

Рэдкая страва з дробных мучных камячкоў згатаваных на вадзе ці малацэ.

Забяліць зацірку.

|| прым. заці́рачны, -ая, -ае.

заціска́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Прыстасаванне для заціскання чаго-н.

заціскны́, -а́я, -о́е.

Які прызначаецца, служыць для заціскання.

З. механізм.

заці́снуцца, -нуся, -нешся, -нецца; -ні́ся; зак. (разм.).

З цяжкасцю прабрацца, залезці куды-н.

З. ў кут.

|| незак. заціска́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

заці́снуць, -ну, -неш, -не; -ні́; -нуты; зак.

1. каго-што. Затрымаць, зашчаміць, абхапіўшы з усіх бакоў.

З. манету ў кулаку.

З. болт у ціскі.

2. што. Шчыльна заткнуць, сціснуўшы.

З. вушы далонямі.

З. рот (таксама перан.: не даць свабодна выказацца).

3. што. Паменшыць у аб’ёме або зрабіць больш тугім, сціснуўшы.

З. вузел.

4. перан., каго-што. Абмежаваць свабоду ў чым-н., перашкодзіць развіццю, праяўленню чаго-н.

З. крытыку.

З. ініцыятыву.

5. каго. Ціскаючы, замучыць, задушыць (разм.).

З. у натоўпе.

|| незак. заціска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.