Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

упрыго́жанне, -я, н.

1. гл. упрыгожыць.

2. мн. -і, -яў. Тое, што і упрыгажэнне (у 2 знач.).

упрыго́жыцца, -жуся, -жышся, -жыцца; зак.

Набыць прыгожы, святочны выгляд.

Упрыгожыўся горад да свята.

|| незак. упрыго́жвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

упрыго́жыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., каго-што чым.

Надаць каму-, чаму-н. прыгожы выгляд, зрабіць прыгажэйшым, ярчэйшым.

У. сукенку вышыўкай.

У. жыццё каму-н. (перан.).

|| незак. упрыго́жваць, -аю, -аеш, -ае; наз. упрыго́жванне, -я, н.

|| наз. упрыгажэ́нне, -я, н. і упрыго́жанне, -я, н.

упрыку́ску, прысл.

Адкусваючы па кавалачках цукар (у адрозненне ад слова «унакладку»).

Піць чай у.

упры́сядкі, прысл.

Танцаваць, прысядаючы з папераменным выкідваннем ног.

упрыты́к, прысл. (разм.).

Шчыльна прымыкаючы, ушчыльную.

Пуня стаіць у. да хлява.

упрэ́гчы¹, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; -ро́г, -рэ́гла; -ражы́; -ро́жаны; зак., каго (што) у што.

Тое, што і запрэгчы.

У. каня ў калёсы.

|| незак. упрага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. упрэ́гчыся, -рагу́ся, -ражэ́шся, -ражэ́цца; -ражо́мся, -ражаце́ся, -рагу́цца; -ро́гся, -рэ́глася; -ражы́ся; зак.

У. ў работу (перан.: уключыцца ў доўгую, цяжкую работу; разм.); незак. упрага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

упрэ́гчы², -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; -ро́г, -рэ́гла; -ражы́; -рэ́жаны; зак., што.

Тое, што і упражыць.

У. боб.

упрэ́лы, -ая, -ае.

1. Які добра ўварыўся, згатаваўся на жары, невялікім агні.

Упрэлая каша.

2. Упацелы, упараны (разм.).

У. конь.

упрэ́ць гл. прэць.