Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

сапраўды, прысл.

  1. Ужываецца для падкрэслівання праўдзівасці таго, што адбываецца на самай справе.

    • Я с. адчуваю сябе не вельмі.
  2. у знач. пабочн. Так, на самай справе.

    • С., чаму б не паглядзець фільм?

сапрэлы, .

  1. Сапсаваны ад цяпла і вільгаці; папрэлы; сатлелы.

    • С. мох.
    • Сапрэлыя шпалы.
  2. Змакрэлы ад поту.

сапсан, , м.

Драпежная птушка сямейства сакаліных, сапраўдны сокал.

  • Паляванне з сапсанам.
  • Развядзенне сапсанаў у вальерах.

сапселы, (разм.).

Які выжыў з розуму.

сапсець, ; зак. (разм.).

Выжыць з розуму.

сапфір, , м.

Каштоўны камень сіняга або блакітнага колеру.

|| прым. сапфірны, і сапфіравы, .

сапхаць, ; зак. (разм.).

У беспарадку, абы-як пакласці, упхнуць куды-н.

  • С. усё ў мех.

|| незак. спіхаць, .

сапхнуць, ; зак.

  1. Пхаючы, ссунуць, скінуць адкуль-н.

    • С. лодку з берага.
  2. перан. Прымусіць вызваліць з пасады (разм.).

    • С. дырэктара.
  3. перан. Перакласці на каго-н. свае абавязкі, справы і пад., зваліць на каго-н. адказнасць за свой учынак.

    • С. сваю работу на другога.
    • С. віну на іншых.
  4. перан. Пазбавіцца ад каго-, чаго-н. (часцей непрыемнага; разм.).

    • С. няспраўныя дэталі.

|| незак. спіхаць, .

сапці, ; незак.

Цяжка дыхаючы, утвараць гукі з прысвістам.

  • С. носам.

|| наз. сапенне, .

сарака...

Першая частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову сорак, напр. саракакіламетровы, саракагадзінны, саракаградусны.