Verbum

свабода, ✂, ж.

1. У філасофіі: магчымасць праяўлення суб’ектам сваёй волі на аснове пазнання законаў развіцця прыроды і грамадства.

   • Суадносіны свабоды і неабходнасці.

2. Незалежнасць, адсутнасць абмежаванняў, якія звязваюць грамадска-палітычнае жыццё і дзейнасць якога-н. класа, усяго грамадства або яго членаў.

   • Барацьбіты за свабоду народа.
   • С. слова.
   • С. выбару веравызнання.

3. Увогуле — адсутнасць якіх-н. абмежаванняў у чым-н.

   • Даць больш свабоды моладзі ў арганізацыі свайго адпачынку.

4. Стан таго, хто не знаходзіцца ў заключэнні, у няволі.

   • Выпусціць на свабоду.

свабодалюбівы, ✂ і свабодалюбны, ✂.

Які любіць свабоду, незалежнасць, прасякнуты любоўю, імкненнем да свабоды, да незалежнасці.

• С. народ.

свабодалюбнасць, ✂, ж.

Тое, што і свабодалюбства.

свабодалюбства, ✂, н.

Любоў к свабодзе, імкненне да яе, барацьба за яе.

свабодамыснасць, ✂, ж.

Свабодны і незалежны склад думак.

свабодамысны, ✂.

Які адрозніваецца, вызначаецца свабодамыснасцю.

• С. вучоны.

свабодны, ✂.

1. Які карыстаецца свабодай.

   • Свабодныя народы.
   • Свабодная праца.
   • Свабодныя рэспублікі.

2. Незалежны, не звязаны ні з кім якімі-н. абавязкамі, адносінамі.

   • С. мастак.

3. Які не ведае перашкод, абмежаванняў, не адчувае сораму.

   • Надта свабодныя паводзіны.

4. Які працякае, адбываецца лёгка, без замінак.

   • Свабоднае дыханне.
   • Свабодныя рухі рукамі.
   • Свабодна (прысл.) гаварыць на кітайскай мове.

5. Нікім або нічым не заняты; вольны.

   • Свабоднае месца ў партэры.
   • Свабодная кабіна з тэлефонам.
   • Свабодныя рукі (нічым не занятыя).

6. Раскошны, не цесны.

   • Свабоднае паліто.
   • У тэатры прыгожа і свабодна (прысл.).

7. Які не знаходзіцца ў дадзены момант у карыстанні.

   • Свабодныя грошы.

8. Які ні да чаго не прымацаваны.

   • С. канец ланцуга.

9. свабодна, прысл. Проста, лёгка, без цяжкасцей (разм.).

   • Тут с. можна памясціцца.
   • У горадзе, бывала, с. купіш патрэбную рэч.

|| наз. свабоднасць, ✂.

сваволіць, ✂; незак.

1. Гарэзаваць, дурэць.

   • Наглядай, каб дзеці не сваволілі.

2. Паступаць у адпаведнасці са сваёй воляй, не зважаючы ні на што.

3. Весці сябе несур’ёзна, легкадумна; буяніць.

   • Хлопец сталы, а сваволіць.

|| зак. насваволіць, ✂.

|| наз. сваволенне, ✂.

свавольнік, ✂ і сваявольнік, ✂, м.

1. Той, хто сваволіць; гарэза, дуронік.

   • Не дзеці, а свавольнікі.

2. Упарты, свавольны чалавек.

   • Ты паступаеш, як с.

3. Несур’ёзны, легкадумны чалавек.

|| ж. свавольніца, ✂ і сваявольніца, ✂.

свавольніцтва, ✂, н.

Тое, што і свавольства.